Στις 11 Ιουνίου 2013, ο υπουργός Τύπου και κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου ανακοινώνει πως τα μεσάνυχτα της ιδίας μέρας θα έκλεινε η ΕΡΤ, σύμφωνα με κυβερνητική απόφαση. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα διακόπηκε η εκπομπή σήματος σταδιακά σε όλη την Ελλάδα, με την επέμβαση των ΜΑΤ στους πομπούς που διέθετε η δημόσια τηλεόραση. Δύο χρόνια και μερικά 24ωρα μετά, το Media Café του gazzetta.gr ανοίγει τον φάκελο του «μαύρου» που έπεσε στην ΕΡΤ εκείνη την αποφράδα Τρίτη.
Ένα «μαύρο» που, ως απεδείχθη, δεν ήταν τυχαίο ούτε αυθόρμητη απόφαση της τότε τρικομματικής τρόικας της κυβέρνησης, η οποία εξαιτίας αυτού είδε τον Φώτη Κουβέλη να αποχωρεί και τη Δημοκρατική Αριστερά να εξαφανίζεται από τον πολιτικό χάρτη, με τους Αντώνη Σαμαρά και Ευάγγελο Βενιζέλο να συγκυβερνούν ως και τις 25 Ιανουαρίου, φέτος.
Επισήμως, στα φιλοκυβερνητικά Μέσα «έπαιξε» τότε το εξής επιχείρημα: «Και υπήρχε δέσμευση της ελληνικής πλευράς προς την τρόικα (σ.σ. νυν θεσμοί) για απόλυση 2.000 εργαζομένων μέχρι τέλη Ιουνίου και για να για να περάσει το μήνυμα πως η κυβέρνηση δεν διστάζει να συγκρουστεί με ισχυρά σωματεία και συνδικάτα, αλλά και να τα βάλει ακόμα και με τους δημοσιογράφους. Παράλληλα, η κυβέρνηση ήθελε να δείξει με το κλείσιμο της ΕΡΤ πως ξεκινάει η εξυγίανση του δημόσιου τομέα. Άλλωστε, επειδή η κρατική τηλεόραση έχει κατηγορηθεί ως μηχανισμός προπαγάνδας της κυβέρνησης, έτσι με την απόφαση αυτή επιθυμεί να δείξει πως δεν διστάζει να την κλείσει, ώστε να περάσει ένα μήνυμα πως η εξυγίανση στο δημόσιο ξεκινάει και από χώρους που για την κυβέρνηση έχουν πολιτικό κόστος».
Το άνωθεν, κοπιαρισμένο από δημοσιεύματα της εποχής…
Ένα από τα επιχειρήματα για το κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν η, από τον Οκτώβριο του 2010, έκθεση του τότε διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργου Προβόπουλου ότι «το κόστος της δημόσιας τηλεόρασης για μια χώρα του μεγέθους της Ελλάδος και οι πολυάριθμοι υπάλληλοί της είναι μεγάλα. Μια συγχώνευση και εξορθολογισμός του κόστους είναι η ενδεδειγμένη λύση ενώ το ανταποδοτικό τέλος που εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ θα ήταν σκόπιμο να διατεθεί για τη μείωση του δημοσίου χρέους».
Η ΕΡΤ καταργήθηκε ελέω μιας ΠΝΠ (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου): σύμφωνα με τον τροποποιημένο νόμο 3429/2005 δινόταν η δυνατότητα σε υπουργούς να καταργούν φορείς με μια… υπογραφή. Κι αυτό έγινε με την κοινή υπουργική απόφαση των Σίμου Κεδίκογλου και Γιάννη Στουρνάρα στην κατάργηση της ΕΡΤ, στις 11 Ιουνίου 2013.
Με μια υπογραφή καταργήθηκαν πέντε τηλεοπτικά κανάλια, 27 ραδιοφωνικοί σταθμοί, μία ενημερωτική ιστοσελίδα και δύο μουσικά σύνολα, με αποτέλεσμα να βρεθούν στον δρόμο πάνω από 2.700 εργαζόμενοι. Ηταν μια απόφαση που προκάλεσε σοκ όχι μόνο στην ελληνική κοινωνία αλλά και στο εξωτερικό, αφού, όπως είχε επισημάνει και η γενική διευθύντρια της EBU Ινγκριντ Ντελτάνρ, δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ να κλείσει μια δημόσια τηλεόραση σε χώρα που δεν βρίσκεται σε καθεστώς πολέμου ή δικτατορίας! Η μοναδική δικαιολογία ήταν ότι έπρεπε να ικανοποιηθεί το αίτημα της τρόικας για απολύσεις στο Δημόσιο – αν και η τρόικα δεν είχε ζητήσει ποτέ να κλείσει η ΕΡΤ…
Τα γεγονότα που ακολούθησαν έδειξαν ότι πέρα από το σχέδιο του κλεισίματος, δεν υπήρχε κανένα άλλο σχέδιο για την επαναλειτουργία της δημόσιας τηλεόρασης. Η λειτουργία της Δ.Τ. στηρίχτηκε σε κάποιες ηρωϊκές προσπάθειες εργαζομένων σε συνθήκες απόλυτης τηλεοπτικής ένδειας, αφού στο αρχείο της Κατεχάκη, απ’ όπου εξέπεμψε, δεν υπήρχε ούτε ένα πλάνο. Κατόπιν δημιουργήθηκε η ΝΕΡΙΤ και, παραμονές του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Βραζιλίας, η ΝΕΡΙΤplus καθώς υπήρχε δέσμευση για κάλυψη των αγώνων.
Η προχειρότητα με την οποία οι αρμόδιοι διαχειρίστηκαν τη μετάβαση από την ΕΡΤ στη ΝΕΡΙΤ δεν έχει προηγούμενο, ενώ το συνολικό κόστος του λουκέτου στον προϋπολογισμό παραμένει ακόμη μυστήριο καθώς δεν έχει δοθεί κανένα στοιχείο για την οικονομική εκκαθάριση της ΕΡΤ.
Το πρώτο βήμα για τον «θάνατο» (μέχρι την… Ανάσταση) της ΕΡΤ είχε γίνει από τον υπουργό Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ Γιώργο Παπακωνσταντίνου, στα τέλη του 2010 οπότε η ΕΡΤ εντάχθηκε στο καθεστώς των ΔΕΚΟ, καθεστώς από το οποίο είχε εξαιρεθεί από τον Θόδωρο Ρουσόπουλο το 2006. Ένα άλλο σχέδιο νόμου, επί ημερών Ηλία Μόσιαλου, προβλέπει τον ορισμό από την κυβέρνηση του 7μελούς Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΡΤ (και, δη, με θητεία… εννέα ετών). Τύποις η ΕΡΤ έγινε ΔΕΚΟ στις 10 Αυγούστου 2011 με το νόμο 4002/2011 που υπέγραψε ο τότε αντιπρόεδρος της συγκυβέρνησης ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος.
Μετά τις Κάννες και το «γκρέμισμα» του Γεώργιου Παπανδρέου από την πρωθυπουργία, η ΕΡΤ πέφτει στα χέρια του Παντελή Καψή ύστερα από απόφαση του πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου που είχε την υποστήριξη ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ. Επί ημερών Καψή δεν άλλαξε απολύτως τίποτε στην ΕΡΤ, ούτε τροποποιήθηκε κάποιος νόμος. Ακολουθεί η τρικομματική συγκυβέρνηση και με απόφαση του Σίμου Κεδίκογλου μεταφέρει το 25% του ανταποδοτικού τέλους στο ΛΑΓΗΕ και παραχωρεί μεγάλο τμήμα των εγκαταστάσεων της ΕΡΤ στο ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο εντέλει κατόρθωσε να πουλήσει ελάχιστα από τα ακίνητα της δημόσιας τηλεόρασης.
Αργότερα, οι «φωνές» αναφορικά με την πραγματική (;) αιτία του «μαύρου» γιγαντώθηκαν. Ο πρώην τεχνικός διευθυντής της ΕΡΤ Νίκος Μιχαλίτσης ήταν από τους πρώτους που έκαναν λόγο για «σκανδαλώδες μονοπώλιο με ευτελές τίμημα» και για «φωτογραφικό διαγωνισμό» αναφορικά με τη διαχείριση των ψηφιακών συχνοτήτων: ως γνωστόν στον διαγωνισμό μετείχε μόνο η Digea, ήτοι η εταιρεία που συνέστησαν τα ιδιωτικά κανάλια και στην οποία η ΝΕΡΙΤ πλήρωνε σχεδόν 1 εκατ. ευρώ ετησίως ενώ η ΕΡΤ είχε τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως ψηφιακός πάροχος. «Τον διαγωνισμό πήρε η Digea, δηλαδή ένας ψηφιακός πάροχος ο οποίος αποτελεί κοινοπραξία των μεγάλων ιδιωτικών καναλιών, που σημαίνει ότι αρχικώς αυτός που θα είναι προμηθευτής, αυτός που θα παρέχει την υπηρεσία εκπομπής ψηφιακής τηλεόρασης, θα αποτελείται από τους πελάτες του. Δηλαδή τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Τα χρήματα που υποτίθεται ότι θα δίνουν, απ’ την μία τσέπη θα βγαίνουν στην άλλη τσέπη θα μπαίνουν».
For the record, οι σταθμοί θα πληρώνουν συνολικά 18 εκατ. ευρώ για 15 χρόνια και η Digea εισπράττει ετησίως 30-40 εκατ. ευρώ από τους σταθμούς που φιλοξενεί στις ψηφιακές συχνότητες.
Μια ακόμα αποκάλυψη, προερχόμενη από δύο από τους τελευταίους ανώτατους άρχοντες της ΕΡΤ, Θανάση Παπαγεωργίου και τον Νίκο Σίμο, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Το Παρόν», δείχνει ότι η ΕΡΤ ήταν πλεονασματική, έως και την ημέρα του λουκέτου και δεν υπήρχε κανένας λόγος να κλείσει. Αντιθέτως, η ΝΕΡΙΤ, έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σε σπατάλες, με σωρεία αργόμισθων, σωρεία απ’ ευθείας αναθέσεων και κυρίως με αδυναμία να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της στην ψηφιακή τηλεόραση, αφού κατέληξε να αναθέτει στην Digea την ψηφιακή μετάβαση έναντι υπέρογκου ανταλλάγματος, που όμως παρανόμως δεν δημοσιεύουν στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ.
Η παραίτηση των κορυφαίων δύο στελεχών της ΝΕΡΙΤ, του προέδρου της Αντώνη Μακρυδημήτρη και του αναπληρωτή διευθύνοντα συμβούλου, Ροδόλφου Μορώνη οι οποίοι κατήγγειλαν τον ασφυκτικό κυβερνητικό έλεγχο με αφορμή τη μη μετάδοση της ομιλίας του Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Όπως έγραψε και ο Ηλίας Μαγκλίνης τις προάλλες στην «Καθημερινή»: «το “μαύρο στην ΕΡΤ” από τη συγκυβέρνηση Σαμαρά, Βενιζέλου ήταν ένα ολέθριο λάθος, που μακροπρόθεσμα οδήγησε σε κατάρρευση. Τα πρώτα όμως δείγματα της «νέας» (εδώ πολλά εισαγωγικά) ΕΡΤ, με τις φαντασιώσεις και τους θεατρινισμούς κυρίως αυτό το αυταρχικό “εμείς ή αυτοί”, μάλλον αναδεικνύουν τα ελλείμματα που μας κατατρέχουν ως κοινωνία, ως κουλτούρα. Αλλά ας περιμένουμε να δούμε».
Δημοσιεύτηκε στο Gazzetta.gr στις 14/6/2015
