Ηταν 74 χρόνια πριν, 9 Μαΐου 1945 και ώρα 00:43, στην αίθουσα της στρατιωτικής σχολής μηχανικού, στο προάστιο Κάρλσχορστ του Βερολίνου, όταν υπογράφηκε η άνευ όρων συνθηκολόγηση της ναζιστικής Γερμανίας. Από τις 30 Απριλίου, και ενώ οι Σοβιετικοί είχαν φτάσει σε απόσταση αναπνοής από την Καγκελαρία (απόρροια της μάχης του Βερολίνου), ο Αδόλφος Χίτλερ είχε αυτοκτονήσει και οι επιζώντες διάδοχοί του υπογράφουν την άνευ όρων συνθηκολόγηση της χώρας που σκόρπισε θάνατο και συμφορά σε όλο τον κόσμο.
Την ανώτατη γερμανική στρατιωτική διοίκηση εκπροσώπησαν ο στρατάρχης Βίλχελμ Κάιτελ, ο ναύαρχος Χανς Φρίντερμπουργκ και ο στρατηγός της αεροπορίας πτέραρχος Χανς Γιοργκ Στουμπφ. Εκ μέρους των συμμάχων παρέστησαν ο Σοβιετικός στρατάρχης Γκεόργκι Ζούκοφ, ο Αγγλος επικεφαλής της αεροπορίας Αρθουρ Τέντερ. Ο Αμερικανός στρατηγός Καρλ Σπάατς και ο Γάλλος στρατηγός Ζαν ντε Λατρ ντε Τασινί. Ο μεγαλύτερος και πιο αιματηρός πόλεμος που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, τερματίστηκε με τις υπογραφές τους.
Ακριβώς πέντε χρόνια μετά, στις 9 Μαΐου 1950 ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν έδωσε στη δημοσιότητα μία δήλωση, με την οποία καλούσε τη Γερμανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες να ενώσουν την παραγωγή τους στον άνθρακα και τον χάλυβα ως «το πρώτο συγκεκριμένο θεμέλιο μιας ευρωπαϊκής ομοσπονδίας». Η διακήρυξη Σουμάν, όπως έμεινε στην ιστορία, αποτέλεσμα πρακτικά τη αρχή της δημιουργίας της σημερινής Ευρωπαϊκής Ενωσης… Το σημαδιακό αυτό γεγονός για τη δημιουργία της Ενωμένης Ευρώπης γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 9 Μαΐου ως «Ημέρα της Ευρώπης», με ποικίλες εκδηλώσεις, που σκοπό έχουν να φέρουν πιο κοντά τους πολίτες των κρατών – μελών της Ε.Ε. Η πραγματική μέρα της Ευρώπης όμως ήταν πέντε χρόνια πριν…
Πράξη κατευνασμού
Ωστόσο η πραγματική λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η στρατιωτική ήττα του ναζισμού ήταν, πραγματικά, στις… 7 Μαΐου. Εκείνη τη μέρα, με το διαλυμένο από τον ακατάπαυστο βομβαρδισμό των Σοβιετικών, Βερολίνο, να έχει κατακλυστεί από τον κόκκινο στρατό, ο στρατηγός Αλφρεντ Γιοντλ υπέγραψε στην πόλη Ρεμς της βόρειας Γαλλίας την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας, μια παράδοση που παράλληλα εκμηδένιζε τη νομική υπόσταση της Γερμανίας ως χώρας. Το έγγραφο τέθηκε σε ισχύ από την επόμενη ημέρα, 8η Μαΐου 1945, ημέρα που γιορτάζει όλη η Ευρώπη έκτοτε ως επέτειο λήξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο Χίτλερ, προτού τινάξει τα (ανύπαρκτα) μυαλά του, είχε φροντίσει να γράψει έξι διαθήκες, κυρίως πολιτικές ωστόσο μόνο μία διασώθηκε. Σε μία εξ αυτών ο ναύαρχος Καρλ Ντένιτς είχε πληροφορηθεί ότι ο Φύρερ τον είχε ορίσει ως διάδοχό του. Ο νέος καγκελάριος διέθετε ακόμη 3 εκατ. στρατιώτες, από τη Νορβηγία μέχρι την Κρήτη! Ωστόσο, οι συμμαχικές δυνάμεις προήλαυναν απτόητες στη γερμανική ενδοχώρα. Οι εκατόμβες χιλιάδων αμάχων Γερμανών προσφύγων από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς έπεισαν τον Ντένιτς ότι η συνέχιση του αγώνα θα ήταν παράλογη και προχώρησε σε συνθηκολόγηση με τους Αγγλοαμερικανούς.
Πλην όμως, η μονομερής πράξη συνθηκολόγησης των Γερμανών, και σε γαλλικό έδαφος, προκάλεσε την οργή του Ιωσήφ Στάλιν. Προκειμένου να τον κατευνάσει, το συμμαχικό Επιτελείο δήλωσε ότι θα ακολουθούσε ακόμη μια τελετή παράδοση των γερμανικών δυνάμεων με τους Σοβιετικούς, που έδωσαν την ύστατη και αιματηρή αναμέτρηση στο Βερολίνο (μετρώντας συνολικά 20 εκατ. νεκρούς στον πόλεμο). Με το που υπέγραψε στη συνθηκολόγηση ο Καϊτέλ η ώρα ήταν 23:45 στη Γερμανία αλλά 00:45 στη Μόσχα. Εξ ου και οι Ρώσοι, σήμερα, γιορτάζουν το τέλος του Παγκοσμίου Πολέμου κάθε 9η του Μάη.
Δημοσιεύτηκε στο «Scripta manent» της «Sportday» στις 9/5/2019
