Clasico Pacifico, ήτοι το ντέρμπι του Ειρηνικού, αποκαλούν τις αναμετρήσεις ανάμεσα στις δύο χώρες των Ανδεων, τη Χιλή και το Περού. Γειτόνισσες γεωγραφικά, ευλόγως με… πολεμικό παρελθόν. Αλλωστε τα σημερινά σύνορα στη Λατινική Αμερική διαμορφώθηκαν (και) από τον περιβόητο Πόλεμο του Ειρηνικού, τον Guerra del Pacífico.
Ηταν η ένοπλη σύγκρουση που έλαβε χώρα μεταξύ 1879 και 1884, μεταξύ της Χιλής από τη μία, και των συνασπισμένων δυνάμεων του Περού και της Βολιβίας, από την άλλη. Αίτια ήταν το ενδιαφέρον για τα αποθέματα γουανό και νιτρικού κάλιου στην διαφιλονικούμενη περιοχή Πούνα ντε Ατακάμα. Εντέλει η Χιλή κατάφερε τελικά να επικρατήσει και να προωθήσει τα στρατεύματά της σε βάθος αρκετών δεκάδων χιλιομέτρων, επεκτείνοντας τα σύνορά της προς βορρά και ενσωματώνοντας τις πόλεις Αντοφαγάστα, Ικίκε ενώ η ηττημένη Βολιβία έχασε τη μοναδική διέξοδο που είχε προς τη θάλασσα.
Η Χιλή επίσης, κατέλαβε τις επαρχίες Τάκνα και Αρίκα και, βάσει ανακωχής, θα της κρατούσε για δέκα χρόνια και στη συνέχεια θα γινόταν δημοψήφισμα. Ωστόσο επί χρόνια δεν συμφωνούνταν οι όροι διεξαγωγής του και το 1929, με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, η Χιλή κράτησε την Αρίκα ενώ το Περού ανέκτησε την Τάκνα και πήρε 6 εκατ. δολάρια ως αποζημίωση.
Η αήττητη, στα ημιτελικά, Χιλή…
Μόλις από το 1993 και το Copa America του Εκουαδόρ αποφάσισε η νοτιοαμερικάνικη συνομοσπονδία της COMNEBOL να καθιερώσει… το προφανές, ήτοι ημιτελικά και τελικό στη διοργάνωση. Εως τότε συνήθως υπήρχε τελικός όμιλος τεσσάρων ομάδων, πιο παλιά δε υπήρχε ένας όμιλος με… όλους εναντίον όλων ενώ για μια δεκαετία είχε καταργηθεί ακόμη και η διοργανώτρια, με διπλά ματς στα ημιτελικά.
Από το ’93 λοιπόν μπήκε σε… καλό δρόμο το τουρνουά. Και έκτοτε οι δύο αποψινοί αντίπαλοι του δεύτερου, χρονικά, ημιτελικού της βραζιλιάνικης διοργάνωσης μετείχαν από τρεις φορές στην τετράδα. Αποτέλεσμα αυτών;
Η Χιλή δεν έχει ήττα. Το 1999 στην Ασουνσιόν της Παραγουάης το δοκάρι του (σκόρερ του 1-1) του Ιβάν Ζαμοράνο στο τέλος οδήγησε το παιχνίδι με την Ουρουγουάη στα πέναλτι και αποκλείστηκε. Ωστόσο τόσο το 2015 ως οικοδέσποινα, όσο και το 2016 στις ΗΠΑ όχι μόνο πέρασε στον τελικό αλλά κατέκτησε πανομοιότυπα τα μοναδικά της τρόπαια σε Copa America: στα πέναλτι ενάντια στην Αργεντινή. Κατά σειρά είχε αποκλείσει το Περού με 2-1 στο Σαντιάγο, με ισάριθμα τέρματα του Εδουάρδο Βάργκας, και την Κολομβία με 2-0 στο Σικάγο με σκόρερ τους Αρανγίς και Φουενσαλίδα.
…και το περουβιανό «μηδέν»
Αντιθέτως, και οι τρεις φορές συνδυάστηκαν με αποτυχίες για τους Περουβιανούς που έχουν από το 1975 να φτάσουν στον τελικό, οπότε και πήραν το τελευταίο τους τρόπαιο. Το 1997 στον ημιτελικό της Σάντα Κρους, στη Βολιβία, συνετρίβησαν με 7-0 από τη Βραζιλία (με… όργια Ντενίλσον και Ντζαλμίνια στο γήπεδο), το 2011 ηττήθηκε με 2-0 από την Ουρουγουάη στη Λα Πλάτα της Αργεντινής από ισάριθμα τέρματα του Λουίς Σουάρες και, το 2015, με 2-1 από τη Χιλή.
Η γενιά του ’75 και ο Κουμπίγιας
Το 1975 το Copa America ήταν το πρώτο που διεξήχθη (από τα συνολικά τρία) χωρίς διοργανώτρια. Χιλή και Περού συμπλήρωναν όμιλο τριών ομάδων, μαζί με τη Βολιβία. Η πρωτιά στο γκρουπ έδινε εισιτήριο για τα ημιτελικά και το 1-1 του Σαντιάγο άφηνε ανοιχτούς λογαριασμούς για την τελευταία αγωνιστική και το παιχνίδι στη Λίμα, όπου οι Χιλιανοί ήθελαν μόνο νίκησε. Ωστόσο ένα γκολ και δύο ασίστ από τον Περουβιανό σταρ της εποχής, Τεόφιλο Κουμπίγιας, διαμόρφωσαν το 3-1, το Περού πήγε στα ημιτελικά, απέκλεισε μάλιστα τη Βραζιλία και στους τελικούς κόντρα στην Κολομβία κατέκτησε το δεύτερο – και τελευταίο ως σήμερα – Copa America της ιστορίας του.
Μόνο… στα ημιτελικά (και η αποβολή του Σαμπράνο)
Χιλή και Περού έχουν αναμετρηθεί συνολικά άλλες 80 φορές, με εμφανές το χιλιανό προβάδισμα: 44-14-22. Εξ αυτών τα 39 ήταν φιλικά (24-5-10 ο επιμέρους απολογισμός), δύο για το Campeonato Panamericano (1-1-0), 19 για τα προκριματικά του Μουντιάλ (11-12-6) και 20 για το Copa America. Στο εν λόγω τουρνουά η Χιλή έχει 8 νίκες, το Περού 6 ενώ άλλα 6 ματς έληξαν ισόπαλα.
Συμπτωματικά όμως, όσες φορές αναμετρήθηκαν σε νοκ άουτ ήταν… ημιτελικά, συνολικά δύο. Το 2015 στο Σαντιάγο, ως προαναφέραμε, η Χιλή με δύο γκολ του Βιδάλ (41’ και 63’) επικράτησε με 2-1 των Περουβιανών που ότι, μερικούς μήνες πριν, είχαν προσλάβει τον νυν προπονητή τους, Ρικάρδο Γκαρέκα, είχαν μείνει με δέκα ελέω αποβολής του (πρώην παίκτη του ΠΑΟΚ) Κάρλος Σαμπράνο στο 21’ και είχαν ισοφαρίσει προσωρινά με αυτογκόλ του Μεδέλ στο 60’.
Οι άλλοι ημιτελικοί ήταν τα διπλά ματς του 1979, ενός τουρνουά που δεν φιλοξενούνταν από μια ομάδα αλλά διεξαγόταν στην έδρα της καθεμιάς, σε τρεις ομίλους, τα ημιτελικά ήταν διπλά και οι τελικοί… τριπλοί αν τυχόν κάθε φιναλίστ έκανε από μία νίκη, ανεξαρτήτως σκορ! Ο ουγγρικής καταγωγής Κάρλος Καζέλι είχε σκοράρει δις στη Λίμα χαρίζοντας στη Χιλή τη νίκη με 2-1, είχε μειώσει ο Μοσκέρα, ενώ η ρεβάνς του Σαντιάγο είχε λήξει δίχως σκορ.
Η σούφρα (σόρι κιόλας) της Χιλής στα πέναλτι καλά κρατεί. Στη… ρώσικη ρουλέτα νίκησε την Αργεντινή στους τελικούς του ’15 και του ’16, μάνι μάνι από τον ημιτελικό του 1999 στην Ασουνσιόν, με την Ουρουγουάη, έχει να αποτύχει στη διαδικασία. Πάντως με την Κολομβία δεν ήταν κακή, της ακυρώθηκε και κάκιστα ένα γκολ ενώ για απόψε ο Ρεϊνάλδο Ρουέδα δεν ετοιμάζει αλλαγές, διατηρώντας το 4-1-4-1 με τον Βάργας στην κορυφή και τον Αλέξις Σάντσες συχνά να τον πλαισιώνει ως δεύτερος επιθετικός. Μέχρι στιγμής πάντως η απόδοση της «ρόχα» έχει παρουσιάσει μεταπτώσεις, όχι μόνο από αγώνα σε αγώνα αλλά και κατά τη διάρκεια αυτών.
Το Περού είναι στα ημιτελικά για τρίτη φορά στα τέσσερα τελευταία Copa America, αλλά με την Ουρουγουάη είχε πολύ τύχη και απείλησε ελάχιστα. Για να τα λέμε όλα, μέσω VAR ακυρώθηκε κάκιστα γκολ του Καβάνι, γενικώς οι πολλές διακοπές από τα σφυρίγματα ευνόησαν την ομάδα του Ρικάρδο Γκαρέγκα και εκνεύρισαν τη «σελέστε». Σημειωτέον ότι οι Περουβιανοί μετρούν πέντε σερί αποκλεισμούς στην ημιτελική φάση: δύο από την Ουρουγουάη, δύο από τη Χιλή και μια (με 7-0!) από τη Βραζιλία. Τέλος το τουρνουά, φυσικά, για τον Φαρφάν, στην κορυφή σταθερά ο Γκερέρο και εξτρέμ οι Καρίγιο και Φλόρες με τον Κουέβα ανάμεσά τους.
Δημοσιεύτηκε στο Foxbet.gr στις 3/7/2019
