Menu

Μόνο ο… Βουκεφάλας λείπει από το σημερινό Τουρκμενιστάν

Μόνο ο… Βουκεφάλας λείπει από το σημερινό Τουρκμενιστάν

Τοις πάσι γνωστόν είναι πως ο Μέγας Αλέξανδρος ίδρυσε, η μετονόμασε ή ανακατασκεύασε, καμιά 20αριά πόλεις στην επέλασή του στην Ασία, φτάνοντας ως την Ινδία.

Μια εξ αυτών σήμερα ονομάζεται Μαρβ (ή Μερβ), τότε την έλεγαν «Αλεξάνδρεια η Μαργιανή» και αργότερα Συριανή (δηλαδή Συριακή), αφού καταστράφηκε από σκυθικές ορδές και ξαναχτίστηκε από τον Σέλευκο. Από το 1999 ανήκει στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco ενώ πια οι ιστορικοί ισχυρίζονται ότι ήταν μια από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου τον 12ο αιώνα. Για δεκαετίες ήταν κέντρο των Σελτζούκων Τούρκων, κατόπιν των Μογγόλων κι από το 1883 των Ρώσων. Το 1918 η περιοχή καταλήφθηκε από τους Μπολσεβίκους και υπαγόταν στη σοσιαλιστική δημοκρατία του Τουρκμενιστάν. Οι σημερινοί κάτοικοί της, 350.000 Τουρκμάνοι, ανήκουν στη φυλή των Τέκων, ονομαστών ιπποτρόφων, επιδέξιων τεχνιτών αργυρών ειδών και παλιά καλών οπλοποιών.

Στο Τουρκμενιστάν ο Ισκαντέρ Ζουλκαρνέιν, ήτοι ο «Αλέξανδρος ο Δικέρατος», λατρεύεται σήμερα ως Θεός, αποτελεί μια θρυλική μορφή και αρκετοί πληθυσμοί θεωρούν εαυτούς… Μακεδόνες, ήτοι απόγονοι των τραυματισμένων στρατιωτών του Μεγαλέξανδρου που παρέμειναν στην περιοχή. Οπως άλλωστε και οι Νοχουρίτες, που ζουν στην παραμεθόρια περιοχή με το Ιράν.

Στη φωτογραφία ωστόσο δεν βλέπετε τον θεό Ισκαντέρ των ντόπιων. Πρόκειται για την… αγαλμάτινη, έφιππη «έκδοση» του Γκουρμπανγκουλί Μπερντιμουχαμέντοφ, προέδρου του Τουρκμενιστάν και μόλις δεύτερου στη λίστα μετά την ανεξαρτητοποίηση της χώρας το 1990. Ο γεννημένος, εκεί κοντά στη Μερβ, το 1957 οδοντίατρος διαδέχθηκε το 2006 τον Σαπαρμουράτ Νιγιάζοφ μετά τον θάνατό του, όντας τότε υπουργός Υγείας, και έκτοτε επανεκλέγεται στη θέση με… σταλινικά ποσοστά (τουλάχιστον 82%) αλλά οι αρχαιρεσίες στη χώρα ουδέποτε ήταν αδιάβλητες. Ο ίδιος χρησιμοποιεί τον τιμητικό τίτλο «Αρκαντάγκ», που σημαίνει «Προστάτης» και η διακυβέρνησή του, με την προσωπολατρία, θυμίσει εν πολλοίς αυτή των… Κιμ στη Βόρεια Κορέα.

Ο Μπερντιμουχαμέντοφ επανεξελέγη για τρίτη φορά τον Φεβρουάριο του 2017, συγκεντρώνοντας το 97% των ψήφων. Και είπε να… προνοήσει για την υστεροφημία του, στήνοντας ένα μνημείο για τον εαυτό του τόσο ταπεινό όσο κι ο ίδιος: ένας ανδριάντας, επίχρυσος, του προέδρου να καβαλά το αγαπημένο του άλογο, πάνω σε έναν βράχο-κύμα ύψους 21 μέτρων, που θυμίζει (κατά άλλους) τον Πέτρο τον Μέγα. Μνημείο που, όπως ο ίδιος τονίζει, φτιάχτηκε μετά από απαίτηση του… λαού, φυσικά.

Κατόπιν, κι αφού έκανε πράξη την κατάργηση του καθεστώτος προσωπολατρίας του Νιγιάζοφ (είχε τον τίτλο «Τουρκμένμπασι», που σημαίνει «Πατέρας των Τουρκμάνων», και είχε μετονομάσει πόλεις, σχολεία, αεροδρόμια, νοσοκομεία, έως και τους… μήνες του έτους με το όνομά του!), έκανε συνταγματικές αλλαγές, κυριότερη ήταν ώστε να αυξηθεί η προεδρική θητεία, καταργώντας το ηλικιακό πλαφόν. Κοντολογίς, να παραμείνει ο ίδιος ισόβιος πρόεδρος.

Ο λαός πάντως τον λατρεύει. Το Τουρκμενιστάν έχει τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας καλύπτεται από την έρημο Καρακούμ (σημαίνει «μαύρη άμμος» και από το 2007 οι πολίτες έχουν ηλεκτρισμό, νερό και φυσικό αέριο χωρίς χρέωση, παροχή από τον Μπερντιμουχαμέντοφ βεβαίως βεβαίως… Πώς να μη θεωρεί εαυτόν… Μεγαλέκο;


Δημοσιεύτηκε στο «Scripta manent» της «Sportday» στις 9/1/2019