Τελικοί Κυπέλλων Ελλάδος μια, εσχάτως… μπερδεμένη ιστορία, εμφανές ενόψει του τρίτου συνεχόμενου ΑΕΚ – ΠΑΟΚ.
Από το 1931 έως πέρυσι, έχουν φιλοξενηθεί σε συνολικά 11 διαφορετικά γήπεδα, συνολικά έξι διαφορετικών πόλεων: Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Βόλος, Πάτρα και Ηράκλειο.
Παρένθεση: αρκετές φορές στην ιστορία του θεσμού είτε ο τελικός δεν ήταν μονό ματς (αλλά διπλοί), είτε δεν προβλεπόταν ακόμη τα πέναλτι και διεξήχθη επαναληπτικός, συνήθως στην ίδια έδρα. Αλλά όχι πάντα: το 1960 Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός ήρθαν 1-1 στη Λεωφόρο, μετά από παράταση, και οι «ερυθρόλευκοι» νίκησαν 2-0 στο Καραϊσκάκη, στον επαναληπτικό.
Στη… σούμα λοιπόν, 80 αγώνες τελικών. Εξ αυτών οι 71, ήτοι το 88,75% έχει διεξαχθεί στο Λεκανοπέδιο της Αττικής: 24 φορές στο ΟΑΚΑ, 22 στο «Απόστολος Νικολαΐδης», 16 στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης», 8 στο «Νίκος Γκούμας» και μια φορά στη Νέα Σμύρνη. Η δε Θεσσαλονίκη… είδε τελικό μόνο πέντε φορές: δις στην Τούμπα, άλλες τόσες στο Καυτανζόγλειο και μια φορά στο παλιό γήπεδο του Αρη, το μακρινό 1933 (Αρης – Εθνικός 2-2 και το πήραν οι Πειραιώτες στη ρεβάνς που έγινε στη Λεωφόρο).
Ναι, είθισται να διεξάγονται οι τελικοί Κυπέλλων στα μεγάλα στάδια κάθε χώρας που, συνήθως, βρίσκονται στην πρωτεύουσα. Ναι, επί σειρά ετών δεν υπήρχαν γήπεδα κατάλληλα στην επαρχία για να διοργανώσουν τέτοιο αγώνα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 συνέβαλλαν σε αυτό: το 2005 έγινε στο Παμπελοποννησιακό της Πάτρας, το 2006 στο Παγκρήτιο του Ηρακλείου και, το 2007 και το 2017 στο Πανθεσσαλικό του Βόλου.
Οσο για τη Θεσσαλονίκη; Φιλοξένησε συνολικά μόλις πέντε τελικούς στην ιστορία: το 1970 (Αρης – ΠΑΟΚ 1-0) και το 2008 (Ολυμπιακός – Αρης 2-0) στο Καυτανζόγλειο και το 2003 (ΠΑΟΚ – Αρης 1-0) στην Τουμπα, όλοι μονοί, όπως ο προαναφερθέντας Αρης – Εθνικός 2-2, συν του 1992 που ήταν διπλά ματς: ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός 1-1 στην Τούμπα και «ερυθρόλευκη» νίκη με 2-0 στο Καραϊσκάκη.
Και, για να τα λέμε όλα, η μόνη φορά που η συμπρωτεύουσα διοργάνωσε τελικό… δικής της ομάδα ενάντια σε αθηναϊκή ήταν το 2008, όταν ο Ολυμπιακός νίκησε τον Αρη στο Καυτανζόγλειο.
Για τον ΠΑΟΚ ο επικείμενος θα είναι ο 19ος τελικός Κυπέλλου στην ιστορία του, έχοντας έξι κατακτήσεις. Εξ αυτών των 18 συμμετοχών του, ουδέποτε αντιμετώπισε αθηναϊκή ομάδα σε μονό ματς στην έδρα του: έπαιξε στην Τούμπα στα διπλά ματς με τον Ολυμπιακό το 92’ και δις με τον Αρη: το 1970 (ηττήθηκε 1-0 στο Καυτανζόγλειο) και το 2003 (νίκησε 1-0 στην Τούμπα).
Η ΑΕΚ έχει μετάσχει συνολικά 24 φορές σε τελικό, κατακτώντας 15 φορές το τρόπαιο, εκ των οποίων μια φορά στα… χαρτιά, το 1964, επειδή τιμωρήθηκαν Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός για τα επεισόδια στον μεταξύ τους αγώνα. Στις άλλες 23… ουδέποτε (!) αγωνίστηκε στη Θεσσαλονίκη: 10 φορές στο ΟΑΚΑ, 8 φορές στο γήπεδο της Λεωφόρου (με έναν διπλό ματς εκεί, με τον Παναθηναϊκό το 1949), 4 στο Καραϊσκάκη και από μια σε Ηράκλειο και Βόλο.
Δημοσιεύτηκε στη στήλη «Scripta Manent» της «Sportday» στις 4/5/2019
