Menu

Κιργιστάν, το… alter ego της Τουρκίας στην Ασία

Κιργιστάν, το… alter ego της Τουρκίας στην Ασία

Μπορεί στις στέπες της κεντρικής Ασίας να μη δουν ποτέ τη διοργάνωση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου, ωστόσο στο Κιργιστάν διεξάγεται ένα… Μουντιάλ.

Στην πρωτεύουσα Μπισκέκ, χτισμένη σε υψόμετρο 800 μέτρων που αποτελούσε στην αρχαιότητα μια από τις στάσεις για τα καραβάνια και μέρος του δρόμου του μεταξιού, διοργανώνονται κάθε δύο χρόνια οι παγκόσμιοι αγώνες… νομάδων. Πρόκειται για μια γιορτή της νομαδικής κουλτούρας με αγωνίσματα όπως τοξοβολία, ιππικοί αγώνες, κυνήγι με χρυσαετό, σχοινοβασία και ακροβατικά κάθε είδους, ώστε να διατηρείται «ζωντανή» η παράδοση μιας, κατά τα ψέματα, άγνωστης χώρας.

Πρόκειται για μια χώρα που σε βαθμίδα ανάπτυξης είναι πιο πάνω κι από την… Ελλάδα, ούσα στην 70ή θέση παγκοσμίως. Ρόλο έπαιξαν οι διεθνείς επενδύσεις, κυρίως από τις γειτονικές Ρωσία και Κίνα. Εκατομμύρια ρούβλια έπεσαν στη χώρα όταν η Gazprom το 2013 απέκτησε το 100% του υπερχρεωμένου εθνικού φορέα φυσικού αερίου της χώρας, Kyrgyzgas.

Σλαβική καταγωγή

Στο Κιργιστάν η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων είναι Μουσουλμάνοι, απόρροια της μετάλλαξής της ως χώρα η οποία πρακτικά… γεννήθηκε από την ένωση των νομάδων και τη νίκη τους απέναντι στο χανάτο των Ουιγούρων το 840 μ.Χ.. Η κυριαρχία της Κιργιζίας κράτησε για περίπου δύο αιώνες, για να ηττηθεί από τις ορδές του Τζένγκινς Χαν το 1207 και οι ντόπιοι να μετακινηθούν νότια. Κινεζικές πηγές περιγράφουν την Κιργιζία μεταξύ του 7ου και του 12ου αιώνα ως χώρα κατοίκων με κόκκινα μαλλιά, λευκό δέρμα και γαλάζια μάτια, χαρακτηριστικά που αποδίδονταν σε σλαβική καταγωγή.

Τον 17ο αιώνα οι κιργιζικές φυλές λεηλατήθηκαν από τους Μογγόλους, και στα μέσα του 18ου αιώνα από τη μαντσουριανή δυναστεία Τσινγκ. Η περιοχή ενσωματώθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία το 1876, με παράλληλες εξεγέρσεις ενάντια στην τσαρική εξουσία και τη μετανάστευση αρκετών κατοίκων στο Παμίρ και το Αφγανιστάν.

Σήμερα οι Κιργίζιοι αποτελούν την πλειονότητα του πληθυσμού, και ακολουθούνται από σημαντικές μειονότητες Ουζμπέκων και Ρώσων. Τα κιργιζικά έχουν στενότερη σχέση με άλλες τουρκικές γλώσσες, ενώ τα ρώσικα ομιλούνται από σημαντικό μέρος του πληθυσμού και είναι επίσημη γλώσσα, και είναι αποτέλεσμα της κληρονομιάς του ενός αιώνα ρωσοποίησης.

Ο σαραντάκτινος ήλιος

Πιστεύεται ότι η λέξη «κιργκίζ» είναι τουρκική λέξη που σημαίνει «σαράντα», σε αναφορά στις σαράντα φυλές του Μανάς, ενός θρυλικού ήρωα που ένωσε σαράντα τοπικές φυλές κατά των Ουιγούρων. Κυριολεκτικά, η λέξη κιργκίζ σημαίνει «είμαστε σαράντα». Εκείνη την εποχή, τον 9ο αιώνα μ.Χ., οι Ουιγούροι κατέκτησαν μεγάλο μέρος της κεντρικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένου του Κιργιστάν και τμημάτων της Ρωσίας και της Κίνας.

Ο σαραντάκτινος ήλιος της σημαίας του Κιργιστάν είναι μια αναφορά στις συγκεκριμένες σαράντα φυλές και το γραφικό στοιχείο στο κέντρο του ήλιου απεικονίζει το ξύλινο στέμμα, που ονομάζεται τουντούκ, ενός γιουρτ (φορητής κατοικίας που χρησιμοποιείτο παραδοσιακά από τους νομάδες στις στέπες της κεντρικής Ασίας).


Δημοσιεύτηκε στο «Scripta Manent» της «Sportday» στις 11/1/2019