Τετάρτη 23 Ιουνίου 1968. Ένα κλασσικό ντέρμπι ανάμεσα στη Ρίβερ και την Μπόκα είναι έτοιμο να ξεκινήσει στο «Μονουμεντάλ» την ιστορική έδρα της πρώτης. Τα εισιτήρια είχαν εξαντληθεί και 90.000 κόσμου ήταν έτοιμα να δουν την αναμέτρηση που κόβει πάντα την ανάσα των Αργεντινών, μοιράζοντας το Μπουένος Αύρες αλλά και όλη την χώρα στα δύο.
Λίγες ώρες αργότερα η γραφόταν η μεγαλύτερη αθλητική τραγωδία.
Στην «καταραμένη» Puerta 12 (Θύρα 12), 71 άτομα έχασαν την ζωή τους (στην πλειοψηφία τους οπαδοί της Μπόκα) και 113 τραυματίστηκαν.
Μετά από πέντε δεκαετίες κανείς δεν μπορεί ακόμη να πιστέψει την τραγωδία αλλά και να περιγράψει με σαφήνεια τα αληθινά αίτια.
Ακούστηκαν πολλά, γράφτηκαν ακόμη περισσότερα. Δόθηκαν αρκετές ερμηνείες. Σίγουρα δεν ήταν ζήτημα της κακής μοίρας αλλά μιας σειράς ανθρωπίνων λαθών.
Φταίει ο ενθουσιασμός των οπαδών, η αμέλεια των ανθρώπων του γηπέδου, η κακή αντίδραση της αστυνομίας. Κάτι από όλα αυτά ή και όλα μαζί. Το θέμα είναι ότι μισό αιώνα μετά το μυστήριο της τραγωδίας της Puerta 12 δεν έχει απαντηθεί.
Η εφημερίδα «Clarín» είχε κάνει εκτενέστατο ρεπορτάζ μιλώντας με αρκετούς από τους «τυχερούς» που επέζησαν της τραγωδίας. «Δέκα λεπτά πριν από το τέλος του παιχνιδιού, η πύλη 12 έκλεισε, ο γιος μου λιποθύμησε και προσπαθήσαμε να φύγουμε από μια άλλη πόρτα γιατί αυτή ήταν κλειστή» είπε ένας από αυτού και πρόσθεσε: «Ο φωτισμός ήταν ανύπαρκτος και το δάπεδο ολισθηρό».
Η Π.Ο της Αργεντινής πρόσφερε χρήματα στους τραυματίες και στους συγγενείς των θυμάτων, με την προϋπόθεση ότι δεν θα καταγγείλουν Ρίβερ ή την ίδια την ομοσπονδία αποκαλύφθηκε πολύ αργότερα καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε το ιδιότυπο καθεστώς που κυβερνούσε την χώρα μετά την «επανάσταση» του 1966.
Κάποιοι δέχθηκαν, κάποιοι άλλοι θέλησαν να το φθάσουν στα άκρα ξεκινώντας μια μικρή «Οδύσσεια» ερευνών για την απόδοση της αλήθειας και της αποκάλυψης των αληθινών αιτίων. Έγινε όντως δικαστική έρευνα αλλά η υπόθεση έκλεισε χωρίς ποτέ να αποδοθούν ευθύνες.
Το 2006 ο Αργεντινός σκηνοθέτης Πάμπλο Τεσοριέρα μέσω ενός ντοκιμαντέρ προσπάθησε να ρίξει φως στα αίτια. Δημιούργησε παράλληλα ιστοσελίδα αλλά και σχετικό λογαριασμό στο Facebook με την ελπίδα να γραφτούν εκεί αληθινές μαρτυρίες χωρίς να καταφέρει σχεδόν τίποτα.
Η «Puerta 12» μετονομάστηκε σε «Puerta L» (το δωδέκατο γράμμα της αλφαβήτου, το L), τυπικά η τραγωδία μπήκε στο αρχείο εκεί που δεν πρόκειται ποτέ να μπουν οι μνήμες όσων επέζησαν ή όσων έχασαν κάποιο προσφιλές τους πρόσωπο.
