Στο «Τόρτσβολουρ» του Τόρσχαβν αναμετρώνται τα Νησιά Φερόε με τη Δανία. Το εθνικό στάδιο βρίσκεται στην περιοχή Γκουνανταλούρ. Κι αν αυτά τα ονόματα σας δυσκολεύουν, για τους Δανούς είναι, πρακτικά… ιδιοκτησία τους. Σε ένα περίεργο, αλλά όχι σπάνιο παγκοσμίως, status quo.
Εκεί, το βράδυ του Σαββάτου, αναμετρώνται οι εθνικές ομάδες των δύο χωρών για τα προκριματικά του Μουντιάλ του Κατάρ.
Ο… Δίας των Φερόε και τα πρόβατα
Μιας και πιάσαμε τα του Τόρσχαβν, είναι (φυσικά) η πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη πόλη της χώρας με το τρομερό νούμερο των 14.000 κατοίκων. Το όνομά της σημαίνει «λιμάνι του Θορ», ναι του θεού του κεραυνού και της αστραπής στη γερμανική και στη σκανδιναβική μυθολογία. Ο Δίας των Σκανδιναβών, τέλος πάντων.
Το Τόρσχαβν είχε γίνει το μονοπωλιακό κέντρο του εμπορίου, αφού ήταν το μόνο μέρος στα Φερόε στο οποίο οι νησιώτες μπορούσαν να πωλούν και να αγοράζουν αγαθά, και τούτο γύρω στο 850 μ.Χ., όταν οι Βίκινγκ στην ίδρυσαν τον κύριο οικισμό τους εκεί κοντά.
Πάμε και στα της χώρας και στη… μαμά της (βλ. παρακάτω). Οι Νήσοι Φερόες ή Φαϊρόες ή Φέρο, που σημαίνει «Νησιά των Προβάτων», είναι ένα σύμπλεγμα 18 νήσων (μια εκ των οποίων τελείως ακατοίκητη) , (17 κατοικημένες), που αποτελούν αυτόνομη κοινοβουλευτική δημοκρατία, η οποία ανήκει στο Βασίλειο της Δανίας και στο ομώνυμο αρχιπέλαγος. Η εθνική εορτή εορτάζεται στις 29 Ιουλίου στο Τόρσχαβν και ονομάζεται Ólavsøka (σ.σ. Όλαφσοκα, από το όνομα του Νορβηγού βασιλιά Όλαφ Β’, μετέπειτα Αγίου Όλαφ που πέθανε στις 29 Ιουλίου 1030 στο Στίκλεσταντ).
Λέγεται ότι τα νησιά πρωτοκατοικήθηκαν τον 6ο αιώνα, όταν ένας Ιρλανδός μοναχός παρέπλευσε κάποια νησιά στο βόρειο Ατλαντικό, τα οποία χαρακτήρισε ως παράδεισο των πουλιών και των προβάτων. Η ιστορία τους πάντως είναι σχετικά θολή μέχρι τον 14ο αιώνα, έκτοτε όμως άρχισαν σταδιακά να κατοικούνται.
Τα εν λόγω νησιά έχουν τις ψηλότερες βραχώδεις ακτές σε όλη την Ευρώπη και ορισμένες από τις ψηλότερες παγκόσμια. Το χαμηλότερο υψόμετρο είναι στο επίπεδο της θάλασσας ενώ η ψηλότερη κορυφή είναι η Σλάταρατιντουρ με ύψος… μόλις 882 μέτρα. Ο πληθυσμός τους ανέρχεται στους 52.967 κατοίκους, με φετινή καταμέτρηση.
Επαρχία της Δανίας
Τα νησιά αποτελούν αυτόνομη επαρχία του βασιλείου της Δανίας από το 1948. Όλα τα ζητήματα ρυθμίζονται εσωτερικά από το κρατίδιο εκτός αυτών της άμυνας και των εξωτερικών υποθέσεων (δεν υπάρχει οργανωμένος τοπικός στρατός), καθώς η άμυνα παραμένει στην υπευθυνότητα του Βασιλείου της Δανίας. Τα μοναδικά σώματα ασφαλείας στο νησί είναι η μικρή τοπική αστυνομική δύναμη και η ακτοφυλακή.
Ποιο, λοιπόν, το καθεστώς τους; Εξαρτώμενο έδαφος με κοινοβουλευτική δημοκρατία. Από το 1948 απολαμβάνουν καθεστώς αυτοδιοίκησης, που τους παραχωρήθηκε από τη Δανία. Αρχηγός Κράτους είναι, φυσικά, όποιος κάθεται στον θρόνο της Δανίας, άρα σήμερα η βασίλισσα Μαργαρίτα Β’, η εκτελεστική εξουσία σε τοπικά ζητήματα ασκείται από την κυβέρνηση των νησιών, υπάρχει και πρωθυπουργός αλλά και Βουλή, απαρτιζόμενη από 33 μέλη. Η δικαστική εξουσία είναι ανύπαρκτη: δεν γίνονται εγκλήματα εκεί!
Μετά την προσωρινή κατοχή των Βρετανών, για τις ανάγκες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι κάτοικοι των Νήσων Φερόε ψήφισαν για ανεξαρτησία στο δημοψήφισμα του 1946 αλλά συμβιβάστηκαν με μια αυτονομία. Δεν αποτελούν τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρα δεν είναι Ευρωπαίοι πολίτες, ακόμα και το νόμισμά τους -η δανέζικη κορώνα- έχει ειδικά χαρακτηριστικά στη δική τους γλώσσα.
Επειδή δεν δεσμεύονται από ευρωπαϊκές συνθήκες και μπορούν να εξάγουν σολομούς και ρέγκες στη Ρωσία αδιαφορώντας για το εμπάργκο των Βρυξελλών, με τις οποίες επίσης έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς.
30 χρόνια μετά
Και φυσικά έχουν δική τους εθνική ομάδα ποδοσφαίρου, η οποία τα τελευταία χρόνια κάνει εντυπωσιακά βήματα προς τα μπρος… Επόμενη αντίπαλος; Η… μαμά Δανία, με στόχο την πρώτη νίκη στον όμιλο των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2020, ενώ οι Δανοί μετρούν ήδη 4/4 νίκες στον όμιλο.
Είναι μόλις η πέμπτη αναμέτρηση των δύο χωρών, δύο ήταν φιλικές και οι μόνες επίσημες ήταν προ 30 ετών. Τότε, για τα προκριματικά του Euro 1992, η ομάδα του Ρίτσαρντ Μέλερ Νίλσεν επικράτησε με 4-0 στη Λάντσκρονα και με 4-1 στην Κοπεγχάγη. Έμεινε μεν δεύτερη στον όμιλο, πίσω από τη Γιουγκοσλαβία αλλά πήρε τη θέση των Σέρβων στο Euro καθότι έμειναν εκτός ελέω του εμφυλίου πολέμου.
Και η συνέχεια, γνωστή: οι Δανοί ταξίδεψαν στα γήπεδα της Σουηδίας και, στη μεγαλύτερη έκπληξη όλων των εποχών, κατέκτησαν το τρόπαιο! Μόνο άλλη μια ομάδα τους μιμήθηκε: η Ελλάδα στην Πορτογαλία, το 2004.
Σημειωτέον ότι εκείνη την εποχή η UEFA δεν είχε δώσει άδεια στα Νησιά Φερόε να φιλοξενούν αγώνες, και χρησιμοποιούσαν ως έδρα την παραλιακή πόλη Λάντσκρονα της Σουηδίας. Κοντολογίς το Σάββατο η… μαμά Δανία θα αγωνιστεί για πρώτη φορά ως αντίπαλος στη Τόρσχαβν, σε επίσημο ματς!
Blog που δημοσιεύτηκε στη Fonbet.gr στις 3/9/2021
