Το 2020 είναι χρονιά εκλογών στις ΗΠΑ, όπου σχεδόν άπαντες θεωρούν δεδομένο ότι το θέμα με τον κορωνοϊό δεν θα τους επηρεάσει. Αρκετοί βέβαια ακόμη… μπερδεύονται με το αμερικάνικο σύστημα διεξαγωγής των αρχαιρεσιών, τις εσωκομματικές και τους εκλέκτορες.
Στις ΗΠΑ, για να είναι εκ νέου υποψήφιος για το αξίωμα ο απερχόμενος πρόεδρος χρειάζεται η έγκριση των οργανώσεων του κόμματός του σε κάθε πολιτεία, έστω κι αν συνήθως πρόκειται για τυπική διαδικασία και ο Ντόναλντ Τραμπ έλαβε το «ΟΚ» από το κόμμα του, πρόσφατα, εκπροσωπώντας τους Ρεπουμπλικάνους. Στους Δημοκρατικούς, ο Τζο Μπάιντεν έχει πάρει πια ένα ισχυρότατο προβάδισμα για να είναι ο υποψήφιος του δικού του κόμματος, ξεπερνώντας τον Μπέρνι Σάντερς. Ο Μπάιντεν έχει πάρει δημόσια και τη στήριξη της αποσυρθείσας Αφροαμερικανής συνυποψήφιά του, Καμάλα Χάρις, την την οποία φημολογείται πως εξετάζει ως πιθανή αντιπρόεδρό του αν κερδίσει το προεδρικό χρίσμα, μολονότι δεν έχουν καλές σχέσεις. Αλλωστε η Χάρις έχει την πλειονότητα των Αφροαμερικανών ψηφοφόρων του Μπαράκ Ομπάμα.
Επιπροσθέτως οι μετριοπαθείς ψηφοφόροι σε όλη τη χώρα εξέφρασαν ξεκάθαρα την προτίμηση τους στο πρόσωπο του Μπάιντεν έναντι του παθιασμένου μεν, αλλά έντονα διχαστικού, Σάντερς ενώ οι κεντρώοι Πιτ Μπούτιτζατζ και Αμι Κλόμπουσαρ αποχώρησαν από την κούρσα και στήριξαν δημόσια τον Μπάιντεν. Τούτο, σε μια συσπείρωση των Δημοκρατικών υπό το πνεύμα ότι ο Σάντερς και δε μπορεί —αλλά κυρίως δεν πρέπει— να είναι ο υποψήφιος, κάτι που αποδεδειγμένα πλέον συμμερίζονται πάρα πολλοί Δημοκρατικοί ψηφοφόροι.
Φυσικά, για όσο ακόμα θα υπάρχει το κολέγιο των εκλεκτόρων, οι αμερικανικές εκλογές θα κρίνονται από τις λίγες εκείνες πολιτείες όπου η ισορροπία ανάμεσα σε Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους θα μεταβάλλεται ανά τετραετία, κυρίως επειδή στις κρίσιμες πολιτείες κατοικούν μετριοπαθείς ψηφοφόροι που ανήκουν στην ευρύτερη «μεσαία» αμερικάνικη τάξη. Σε πολιτείες όπως το Οχάιο, η Φλόριντα, η Πενσυλβάνια, το Γουϊσκόνσιν και το Μίσιγκαν ένας μετριοπαθής υποψήφιος, όπως ο Μπάιντεν, δεν μπορεί παρά να έχει -στα χαρτιά τουλάχιστον- μεγαλύτερη τύχη απέναντι στον ήδη πολωτικό Ντόναλντ Τραμπ έναντι ενός «αριστερού» υποψηφίου, όπως ο Σάντερς. Τύχη, όχι επιτυχία.
Βεβαίως, με τον αριθμό των κρουσμάτων, και των νεκρών, από τον κορωνοϊό να αυξάνεται και την καθημερινή ζωή στις ΗΠΑ να παραλύει, «πάγωσε» το πλάνο του Τραμπ όπου σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει χρηματοδότηση με… εννέα ψηφία για να εξουδετερώσει τον πρώην αντιπρόεδρο των ΗΠΑ. Ητοι, τη συνταγή επανεκλογής του Μπαράκ Ομπάμα το 2012 εναντίον του Μιτ Ρόμνεϊ με αποτέλεσμα ο Μπάιντεν από τύχη να προβάλλει εαυτόν ως σταθερό ηγέτη εν μέσω μιας εθνικής κρίσης.
Γνωστό βέβαια ότι οι Αμερικάνοι ψηφίζουν με βασικό γνώμονα την πορεία της οικονομίας, η οποία μπορεί να μη βρίσκεται στην καλύτερη φάση της ιστορίας της, άλλωστε είναι αδύνατον να αγνοήσει κανείς την αύξηση του εθνικού χρέους που ανέρχεται στα 23 τρισεκατομμύρια δολάρια (!), ωστόσο βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης και ο Τραμπ θα κάνει τα πάντα για να εκμεταλλευτεί αυτή την πραγματικότητα, ακόμα κι αν παραμένει ανοιχτό πόσο την έχει καθορίσει ο ίδιος. Και πλην αυτού, ο Τραμπ στέλνει μηνύματα: βελτίωσε την οικονομία, αντιμετωπίζει την παράνομη μετανάστευση και πολεμά τους τρομοκράτες χωρίς να εμπλέκει τις ΗΠΑ σε νέους πολέμους.
Από την άλλη, ο Μπάιντεν δεν μπορεί να εμπνεύσει εύκολα ενθουσιασμό. Είναι 77 ετών, ήταν επί οκτώ χρόνια αντιπρόεδρος του Ομπάμα, μία θέση εκ της φύσεώς της άχρωμη και, γενικώς, θεωρείται μετριοπαθής ως πολιτικός. Δεν θα σε συναρπάσει αλλά δεν προκαλεί και αντιπάθειες. Και πώς έγινε πρώτο φαβορί για το χρίσμα; Μα από τις προαναφερθείσες αποσύρσεις αντιπάλων και τη η δυνατότητά τους να συνεννοηθούν (κάτι που δεν είχαν πετύχει π.χ. το 2016 οι υποψήφιοι των Ρεπουμπλικανών απέναντι στον Τραμπ) ήταν που μετέτρεψε τον Μπάιντεν από αρχικώς… τελειωμένο, σε ακλόνητο φαβορί. Το πρόβλημα όμως είναι ότι, ελέω της μεγάλης ηλικίας τους (77 ετών ο Μπάιντεν, 78 ετών ο Σάντερς) είναι, κακά τα ψέματα, υποψήφιοι της… μιας τετραετίας.
Εν κατακλείδι, ο Τραμπ δεν υπήρξε δημοφιλής σε κανένα διάστημα της θητείας του αλλά του πιστώνεται όμως ότι έκανε πολύ καλή δουλειά στην οικονομία, η οποία παίζει ρόλο στην ψήφο. Θυμηθείτε τον Τζορτζ Μπους που το 1991, μετά την πρώτη εισβολή στο Ιράκ, είχε ποσοστά δημοφιλίας ως και 70% αλλά το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς η αμερικανική οικονομία μπήκε σε ύφεση και τούτο έπληξε την υποψηφιότητά του με αποτέλεσμα να χάσει τις εκλογές από τον Μπιλ Κλίντον.
Και, κάτι πολύ σημαντικό. Στις εκλογική ιστορία των ΗΠΑ μόνο τρεις φορές δεν επανεξελέγη εν ενεργεία πρόεδρος που διεκδίκησε δεύτερη τετραετία, σε 44 περιπτώσεις! Ωστόσο υπάρχουν και «αλλά»: ο Τζέραλντ Φορντ διαδέχθηκε τον παραιτηθέντα Ρίτσαρντ Νίξον το ’74 και δεν είχε εκλεγεί καν, υπήρξε πρόεδρος… από σπόντα. Το 1992 ο Τζορτζ Μπους ηττήθηκε από τον Κλίντον αλλά είχαν προηγηθεί 12 σερί χρόνια Ρεπουμπλικάνων με τον ίδιο επί οκτώ χρόνια αντιπρόεδρο (του Ρόναλντ Ρίγκαν) και τέσσερα χρόνια πρόεδρο, κάπου είχε κουράσει. Πρακτικά η μόνη «καθαρή» ήττα εν ενεργεία προέδρου ήταν του Τζίμι Κάρτερ το 1980, από τον Ρίγκαν και πληρώνοντας την ιρανική κρίση, την ενεργειακή κρίση και τον άσχημο χειρισμό της σοβιετικής εισβολής στο Αφγανιστάν.
Και κάτι… χιουμοριστικό. Αν η πανδημία με τον κορωνοϊό φέρει απρόσμενες εξελίξεις, στο σύνταγμα προβλέπεται ακόμη και υπηρεσιακός πρόεδρος, με τις ευλογίες της Γερουσίας, σε περίπτωση που παρέλθει ημερολογιακά η 4ετία και λήξει αυτή του Τραμπ, ήτοι τον Ιανουάριο. Δε νομίζω, αλλά… λέμε τώρα. Η 22η τροπολογία του συντάγματος των ΗΠΑ ορίζει ότι ένα άτομο δεν μπορεί να εκλεγεί στην προεδρία για περισσότερες από δύο φορές. Αυτό σημαίνει ότι οι πρώην πρόεδροι Μπιλ Κλίντον, Τζορτζ Μπους και Μπαράκ Ομπάμα δεν μπορούν να επανεκλεγούν. Ωστόσο ο πρώην πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος έχει διατελέσει μόνο μία θητεία ως πρόεδρος, μπορεί. Στα 95 του, ζωή να έχει!
? Στοιχηματικά, αν και κυκλοφορεί στο 7άρι να μη διεξαχθούν οι αμερικάνικες εκλογές μέσα στο 2020 (ελέω κορωνοϊού, βεβαίως, βεβαίως) το επικρατέστερο σενάριο είναι η επανεκλογή του Τραμπ στη θέση του… πλανητάρχη, λόγω της καλής πορείας της οικονομίας της χώρας αλλά και της ηλικίας του Μπάιντεν. Οι Αμερικανοί γουστάρουν στη σταθερότητα, ο εκάστοτε εν ενεργεία πρόεδρος έχει τους μηχανισμούς εκείνους για να στρώσει το έδαφος για την επανεκλογή και οι Δημοκρατικοί, κακά τα ψέματα, παραμένουν διχασμένοι εσωκομματικά μετά την εποχή του Ομπάμα. Το 1.95 του Τραμπ… στέκει ακόμη κι αν, παρ’ ελπίδα, είναι αντίπαλος υποψήφιος του Τραμπ ο πιο ακραίος Σάντερς και όχι ο μετριοπαθής Μπάιντεν.
? Σε καλύτερη τιμή είναι να βρεις υποψήφιο αντιπρόεδρο των Δημοκρατικών, με την Καμάλα Χάρις επί δικαίω πρώτο φαβορί, ενάντια στην Αμι Κλόμπουσαρ.
Δημοσιεύτηκε στο Foxbet.gr στις 28/3/2020
