Αν βλέπετε ποτέ, σε αγγλικά sites, την αναφορά «Greater Manchester», που ελληνιστί θα λέγαμε ότι είναι η επαρχία του… Μείζονος Μάντσεστερ, είναι σωστό. Εκεί υπάγονται, στον εν λόγω μητροπολιτικό δήμο, το Μπόλτον, το Μπέρι, το Όλνταμ, η Ρότσντεϊλ, η Στόκπορτ, το Γουίγκαν, το Σάλσφορντ και, φυσικά, το Μάντσεστερ. Μια πόλη μισού εκατομμυρίου ψυχών, ένα σημαντικό εμπορικό, βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο της Βρετανίας γενικότερα.
Η προέλευση
Το όνομα «Μάντσεστερ», φυσικά, προέρχεται από το αρχαίο ρωμαϊκό όνομα Mamucium (σ.σ. Μαμούκιο), αναφερόμενο και ως Μαγκούνιο (Mancunium). Ήταν το όνομα ενός οχυρού των Ρωμαίων στη Βρετανία, που έχει κελτικές ρίζες. Σε παλαιότερα ελληνικά κείμενα, του 19ου ή των αρχών του 20ού αιώνα, απαντάται με την ονομασία Μαγχεστέρη, Μαγχεστρία αλλά και Μαγκεστρία.
Στις αρχές του 14ου αιώνα απόκτησε τον τίτλο της κωμόπολης (town), ενώ ιδιαίτερη ανάπτυξη γνώρισε τα χρόνια της βιομηχανικής επανάστασης, όπου η πόλη ήταν κέντρο της παραγωγής βαμβακερών υφασμάτων. Λίγο αργότερα το Μάντσεστερ έγινε παγκοσμίως το μεγαλύτερο κέντρο εμπορίου βαμβακιού.
Οι τίτλοι
Βεβαίως, το όνομα της πόλης τις τελευταίες δεκαετίες έχει διαδοθεί παγκοσμίως και χάρη στη Γιουνάιτεντ και τη Σίτι, εσχάτως μάλιστα χάρη στα δολάρια και τα πετροδόλαρα αντίστοιχα, ελέω ιδιοκτησίας.
Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έγινε δύναμη στη χώρα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αρχικά υπό τον Ματ Μπάσμπι και κατόπιν, ύστερα από μια 20ετία… ανομβρίας, με τον Αλεξ Φέργκιουσον – όχι τυχαία χρίστηκαν αμφότεροι «σερ» αργότερα. Και όχι τυχαία, αμφότεροι Σκωτσέζοι. Σήμερα η ManUtd μετρά συνολικά 66 τίτλους (2ο πρωταθλήματα, 12 Κύπελλα, 5 Λιγκ Καπ, 21 Σούπερ Καπ, 3 Champions League, από ένα Κυπελλούχων, Europa και Super Cup, ένα Διηπειρωτικό κι ένα Παγκόσμιο Συλλόγων. Το, δε, 1999 έκανε το περιβόητο τρεμπλ με Premier League, FA Cup και Champions League στην τροπαιοθήκη της.
Η Μάντσεστερ Σίτι, αν και ιδρύθηκε μόλις δύο χρόνια μετά τη Γιουνάιτεντ (1880) δεν έχει φτάσει ακόμη σε τέτοια επίπεδα. Είχε σποραδικές κατακτήσεις πρωταθλημάτων (1937, 1968) έως ότου εμφανίστηκαν οι Άραβες και τα δύο πρωταθλήματα έγιναν ήδη επτά. Συνολικά η ManCity έχει 28 τρόπαια στη συλλογή της (7 πρωταθλήματα, 6 Κύπελλα, 8 Λιγκ Καπ, 6 Σούπερ Καπ και διεθνώς το Κυπελλούχων του 1970). Σχεδόν τα μισά. Πλην όμως από το 2013, τελευταίο πρωτάθλημα της Γιουνάιτεντ, η Σίτι κατέκτησε τα 4/8 εξ αυτών.
Και τώρα οι δύο τους
Ο Ρονάλντο κράτησε… όρθια τη Γιουνάιτεντ μεσοβδόμαδα στο Μπέργκαμο, σκοράροντας δις στο 2-2 με την Αταλάντα. Παραμένει μεν υπό πίεση ο Ολε Γκούναρ Σόλσκιερ, αλλά είχε προηγηθεί και το 3-0 επί της Τότεναμ στο Λονδίνο. Θετικό στοιχείο ότι απειλήθηκε ελάχιστα, επανήλθε στις νίκες μετά από 4 αγωνιστικές κι άφησε πίσω της τη συντριβή από τη Λίβερπουλ, η οποία δημιούργησε αίσθημα εσωστρέφειας κι απέφερε μπόλικες μουρμούρες. Τιμωρημένος ο Γάλλος χαφ Πογκμπά, νοκ άουτ ο συμπατριώτης του στόπερ Βαράν.
Η Σίτι… ξέσπασε στην Κλαμπ Μπριζ μεσοβδόμαδα, με το άνετο 4-1 ξεπέρασε άμεσα την ήττα-σοκ από την Κρίσταλ Πάλας στο πρωτάθλημα. Γεύτηκε την ψυχρολουσία στο 6’, σε μια φάση που ξεκίνησε από λάθος του στόπερ Λαπόρτ (που θα λείψει ελέω τιμωρίας), ενώ στη συνέχεια κυριάρχησε απόλυτα, αλλά δεν είχε το καθαρό μυαλό που χρειαζόταν στην τελική ενέργεια για να φτάσει στην ισοφάριση. Στο 45’ έμεινε με 10 παίκτες, ενώ στο 60’ ακυρώθηκε γκολ της με τη χρήση του VAR.
Head 2 head
Το σαββατιάτικο θα είναι το 186ο ντέρμπι του Μάντσεστερ, ανεξαρτήτως έδρας και διοργάνωσης. Η Γιουνάιτεντ μετρά 77 νίκες έναν 55 της Σίτι ενώ 53 έληξαν ισόπαλα. Επιμέρους στο πρωτάθλημα είναι 26-24-31 με γηπεδούχο τη Σίτι και 34-27-21 με γηπεδούχο τη Γιουνάιτεντ.
- Μόλις δύο οι νίκες των εκάστοτε γηπεδούχων στα τελευταία 12 επίσημα και στις δύο έδρες.
- Μόλις μια νίκη στα τελευταία έξι στο «Ολντ Τράφορντ» έχει η Γιουνάιτεντ – και έξι στα τελευταία δέκα εκεί η Σίτι.
- Στα τελευταία πέντε δεν σκόραραν και οι δύο ομάδες.
- Από το 2004 έχουν να ανταμώσουν μήνα Νοέμβριο στο «Ολντ Τράφορντ» (0-0 τότε).
Τα πρώτα τους
Η πρώτη φορά που οι δύο ομάδες τέθηκαν αντιμέτωπες ήταν πριν από… 140 ολόκληρα χρόνια! Στις 12 Νοεμβρίου 1881 αναμετρήθηκαν και με διαφορετικά ονόματα: η Σίτι ήταν ακόμη η Ερντγουικ και η Γιουνάιτεντ λεγόταν ακόμη Νιούτον Χιθ. Η οποία Χιθ επικράτησε με 3-0.
Με τα χρόνια οι δύο τους εξελίχθηκαν ως οι δεσποτικές, ποδοσφαιρικές δυνάμεις της εποχής, υπήρχε και η τοπική διοργάνωση του Manchester Cup τότε και η Ερντγουικ, ομάδα που κυριαρχούσε αλλά όχι για πολύ.
Η πρώτη τους επίσημη συνάντηση, στο πλαίσιο της Football League, έλαβε χώρα το 1894-95 με τη Νιούτον Χιθ να επικρατεί με 5-2 της Μάντσεστερ Σίτι στο «Χάιντ Ρόουντ». Και η πρώτη τους αναμέτρηση στο πλαίσιο της πρώτης κατηγορίας (νυν Premier League) διεξήχθη τον Δεκέμβριο του 1906, με τη Σίτι να επικρατεί με 3-0.
Το πρώτο τους ντέρμπι υπό το φως των προβολέων διεξήχθη το 1956, στον τελικό του FA Charity Shield (σ.σ. Σούπερ Καπ), με την πρωταθλήτρια Γιουνάιτεντ να επικρατεί με 1-0 στο «Μέιν Ρόουντ» της Κυπελλούχου Σίτι. Αν και το Charity Shield διεξαγόταν στην έδρα της εκάστοτε πρωταθλήτριας Αγγλίας, εκείνη την εποχή το «Ολντ Τράφορντ» δεν είχε… φωτισμό.
Τίτλος χάρη… στην αντίπαλο
Συνάμα το πρώτο πρωτάθλημα της Γιουνάιτεντ, εν έτει 1908, προήλθε χάρη… στη Σίτι. Οι «πολίτες» είχαν τιμωρηθεί καθότι αποκαλύφθηκε ότι πλήρωναν τους παίκτης τους (σ.σ. παράνομο τότε, αφού το σπορ ήταν ερασιτεχνικό) και όταν, τον Ιανουάριο του 1907, η τιμωρία εξέπνευσε τέσσερις εξ αυτών (Τζίμι Μπάνιστερ, Χέρμπερτ Μπερτζ, Μπίλι Μέρεντιθ και Σάντι Τέρνμπουλ) πήγαν στη Γιουνάιτεντ και την οδήγησαν στην… κούπα. Δίχως όμως αντιπαλότητα τότε, ίσα ίσα εκείνη την εποχή ήταν αποδεκτό και… ευπρόσδεκτο ομάδες της ίδιας πόλης, ή περιοχή, να αλληλοβοηθιούνται. Πόσο ξένο ακούγεται, και είναι, σήμερα…
Αναλογιστείτε απλά ότι ως και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Σίτι και Γιουνάιτεντ είχαν πάρει κλειδάριθμο για να μην παίζουν το ίδιο Σαββατοκύριακο εντός, ώστε ο κόσμος της πόλης να πηγαίνει στο γήπεδο και για τις δύο.
Το 1908 οι προαναφερθέντες τέσσερις οδήγησαν τη Γιουνάιτεντ στο πρώτο πρωτάθλημα της ιστορίας της. Οι φίλοι της Σίτι περίμεναν ακριβώς 29 χρόνια για να φτάσουν στο πρώτο τους πρωτάθλημα το 1937. Βέβαια η χαρά τους ήταν διπλή μιας και είδαν, εκτός του πρωταθλήματος, και τον υποβιβασμό της μεγάλης τους αντιπάλου…
Όταν «γεννήθηκε» η αντιπαλότητα
Οι σχέσεις, συλλογικά και οπαδικά, των δύο ομάδων ήταν σε καλό επίπεδο, άκρως φιλικό, και ως και τα 70s, όπου δύο συμβάντα χώρισαν, δια παντός, την πόλη στη μέση.
Τον Δεκέμβριο του 1970 ο Τζορτζ Μπεστ έκανε σκληρό φάουλ στον Γκλιν Πάρντοου της Σίτι, σπάζοντάς του το πόδι, μάλιστα κινδύνεψε στο χειρουργείο να του το κόψουν. Ένα περιστατικό που απασχόλησε για καιρό τον Τύπο. Και, την επόμενη σεζόν, ο Φράνσις Λι κατηγόρησε δημόσια τον Μπεστ για θέατρο σε μια φάση πέναλτι, σε ένα μεταξύ τους 3-3.
Το 1973-74 ο Μάικ Ντόιλ και ο Λου Μάκαρι αποβλήθηκαν σε ένα 0-0 στο «Μέιν Ρόουντ» που έμεινε στην ιστορία για τη σκληρότητά του, μάλιστα αμφότεροι αρνούνταν να βγουν από το γήπεδο και ο διαιτητής έστειλε τις δύο ομάδες στα αποδυτήρια έως ότου οι δύο τους αποδεχθούν την απόφασή του.
Τον Μπεστ… μιμήθηκε, τον Απρίλιο του 2001, ο Ρόι Κιν. Ο αρχηγός της Γιουνάιτεντ τα έβαλε με τον Αλφ Ινγκε Χάαλαντ, έχοντας… προηγούμενα με τον Νορβηγό από τότε που αγωνιζόταν στη Λιντς και τον είχε τραυματίσει σοβαρά. Ο οξύθυμος Ιρλανδός με περιβόητο χτύπημα στο γόνατο του αντιπάλου του, λίγο έλειψε να βάλει τέλος στην καριέρα του Χάαλαντ…
Ο… νόμος του Ντένις
Σεζόν 1973-74, τελευταία αγωνιστική (αν και η Γιουνάιτεντ είχε να δώσει ένα εξ αναβολής ματς στο Στόουκ μετά το ντέρμπι της πόλης). Η Μάντσεστερ πάσχιζε να αποφύγει τον υποβιβασμό, παράλληλα είχε και… αυτιά στο ματς της Νόριτς με την Μπέρμιγχαμ, που ίσως τη βόλευε στον στόχο της. Στο 80ό λεπτό και με το ματς στο 0-0, ο Φράνσις Λι έβγαλε την ασίστ στον Ντένις Λο και ο άλλοτε παίκτης της Γιουνάιτεντ σκόραρε, χάρισε στη Σίτι τη νίκη με 1-0 και, απόρροια τούτου, διαμόρφωσε εν πολλοίς τον (επονείδιστο, έξι χρόνια μετά την κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών!) υποβιβασμό της Γιουνάιτεντ. Μετά τον αγώνα (που έμεινε στην ιστορία ως «ο νόμος του Λο» – σ.σ. Law) ο Ντένις Λο αποσύρθηκε από το ποδόσφαιρο.
Και σε έναν αγώνα που λίγο έλειψε να διακοπεί αφού στις καθυστερήσεις οπαδοί της Γιουνάιτεντ εισέβαλαν στο γήπεδο.
Ο Λο, άλλοτε ήρωας των οπαδών της Γιουνάιτεντ (237 γκολ σε 404 ματς ο εντυπωσιακός απολογισμός του Σκωτσέζου σέντερ φορ από το 1962 μέχρι το 1973) δεν πανηγύρισε καθόλου το γκολ κι έγινε αμέσως αλλαγή, όντας απαρηγόρητος…
Οι πάντα ευρηματικοί Αγγλοι βάφτισαν τη μέρα ως «D-Day», από το αρχικό του ονόματός του (ομοίως ονομάστηκε η ημέρα της απόβασης των συμμάχων στη Νορμανδία, το καλοκαίρι του ’44), και αργότερα όλη τη σεζόν ως «Both sides of the Law», ήτοι «οι δύο πλευρές του νόμου» όπως είναι το επώνυμό του.
Αν και στην ιστορία έμεινε ως «το γκολ που υποβίβασε τη Γιουνάιτεντ», η αλήθεια είναι ότι η ManUtd δεν θα τα κατάφερνε ακόμη κι αν νικούσε, βάση των άλλων αποτελεσμάτων αλλά και της αποτυχίας της να νικήσει, λίγες ημέρες μετά, στο Στόουκ. Πήρε την άνοδο άμεσα, επανήθλε στη μεγάλη κατηγορία το 1975-76.
Μόλις το 1982-83 κατόρθωσε η Γιουνάιτεντ να ανακτήσει τα πρωτεία της πόλης, κάνοντας καλύτερη πορεία από τη Σίτι: 3η θέση στο πρωτάθλημα και Κυπελλούχος ενώ οι «πολίτες» υποβιβάζονταν…
Εκτοτε, τις δεκαετίες του ’90 και του ’90 η Γιουνάιτεντ εξελίχθηκε, αγγλιστί και ευρωπαϊκά, σε κυρίαρχη υπό τις οδηγίες του Φέργκιουσον. Μια κυριαρχία που κράτησε ως και την αποχώρηση του εμβληματικού Σκωτσέζου προπονητή, το 2013 – έκτοτε η Γιουνάιτεντ δεν έφτασε ποτέ ξανά στον τίτλο ενώ παράλληλα γιγαντώνει η Σίτι…
For the record, η Σίτι από το 1974 μόλις τον Φεβρουάριο του… 2008 (και ύστερα από συνολικά 23 επισκέψεις!) κατόρθωσε να νικήσει ξανά στο «Ολντ Τράφορντ».
Trivia
- Οι μεγαλύτερες, σε έκταση, νίκες… ανήκουν στη Σίτι και ήταν αμφότερες και με ίδιο σκορ (6-1) και στο «Ολντ Τράφορντ»: στις 23 Ιανουαρίου 1926 και στις 23 Οκτωβρίου 2011.
- Αντίθετα, το 7-1 της Γιουνάιτεντ έλαβε χώρα τον Απρίλιο του 1941 στο πλαίσιο της War League, ήτοι μιας λίγκας εν μέσω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, διοργάνωση που ουδέποτε αναγνωρίστηκε επίσημα.
- Αρχισκόρερ στα ντέρμπι του Μάντσεστερ είναι ο Γουέιν Ρούνεϊ με 11 για τη Γιουνάιτεντ και οι Τζο Χέιζ, Φράνσις Λι (από 10, για τη Σίτι).
- Πρώτος ξένος σκόρερ στα ντέρμπι της πόλης είναι ο Σέρχιο Αγουέρο (9, για τη Σίτι), έπεται ο Ερίκ Καντονά με 8 γκολ.
- Ο Σκωτσέζος Γουίλιαμ Ντάγκλας ήταν ο πρώτος που έπαιξε και στις δύο (1890-94 στη Σίτι, 1894-96 στη Γιουνάιτεντ) και ο Οουεν Χάργκρεϊβς ο, χρονικά, τελευταίος (2011-12 και 2007-11 αντίστοιχα).
- Ο Ματ Μπάσμπι φόρεσε για πάνω από 200 ματς τη φανέλα της Σίτι (στα 20s και 30s) και κατόπιν εξελίχθηκε σε εμβληματικό προπονητή της Γιουνάιτεντ. Ο Στιβ Κόπελ και ο Μαρκ Χιουζ έπαιξαν στη Γιουνάιτεντ και προπόνησαν αργότερα τη Σίτι ενώ ο μόνο ο Ερνστστ Μάνγκαλ προπόνησε και τις δύο από το 1903 ως το 1924).
- Στην ιστορία των δύο ομάδων υπάρχουν αρκετοί που φόρεσαν και τις δύο φανέλες. Ο Μέρεντιθ, ο Πέτερ Σμάιχελ, ο Κάρλος Τέβεζ, ο Άντι Κόουλ, ο Αντρέι Καντσέλσκις, ο Μπράιν Κιντ και φυσικά ο Ντένις Λο.
- Οι επιθετικοί της Μάντσεστερ Σίτι, Ραχίμ Στέρλινγκ και Γκάμπριελ Ζέσους, δεν έχουν σκοράρει ποτέ εναντίον της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (σε 22 και 10 ματς αντίστοιχα)!
Αμερικάνοι εναντίον Αράβων
Ήταν Μάιος του 2005 όταν η οικογένεια Γκλέιζερ έφτασε από τις ΗΠΑ για να αγοράσει ένα σύλλογο εισηγμένο στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου και ο οποίος, το 1998, είχε δει την πιθανή εξαγορά της μετοχικής πλειοψηφίας από τον Ρούπερτ Μέρντοχ να μπλοκάρεται από τη βρετανική κυβέρνηση.
Οι Γκλέιζερς τα πήγαν καλύτερα, αλλά η απόκτηση της Γιουνάιτεντ υπήρξε μια σκληρή υπόθεση: δαπάνησαν συνολικά 1,47 δισεκατομμύρια δολάρια, αναλαμβάνοντας και τα χρέη του συλλόγου. Οι τέσσερις κληρονόμοι του Μάλκολμ, που πέθανε το 2014, διαχειρίζονται έκτοτε μια αυτοκρατορία αξίας άνω των 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Λίγα χρόνια μετά, Σεπτέμβριος του 2008 ήταν, όταν έκλεινε οριστικά το deal με τον σεΐχη Μανσούρ και μάλιστα την ίδια μέρα ολοκληρώθηκε η μεταγραφή του Ρομπίνιο από τη Ρεάλ έναντι 32,5 εκατ. λιρών, η Σίτι έχει μεγαλώσει και από μια ομάδα που… βολόδερνε στα μικρομεσαία στρώματα της πρώτης κατηγορίας, έγινε η αρμάδα που θαύμασε όλος ο πλανήτης με τον Πεπ Γκουαρδιόλα στον πάγκο.
Ο Μανσούρ μπιν Ζαγέρντ αλ Ναχιάν έχει δαπανήσει, ως σήμερα, περισσότερες από 1,6 δισεκατομμύρια λίρες σε μεταγραφές παικτών!
Στο Μάντσεστερ δεν αναμετρώνται μόνο οι δύο ομάδες, μα και τα δολάρια με τα πετροδόλαρα…
Ronaldo VS Pep & City…
Ο Κριστιάνο Ρονάλντο επιστρέφει μετά από χρόνια σε ντέρμπι του Μάντσεστερ, όπως και ως αντίπαλος του Πεπ Γκουαρδιόλα, μυθική η αντιπαλότητά τους στα clasicos της Ρεάλ με την Μπαρτσελόνα.
Σε συνολικά 16 αναμετρήσεις ενάντια στον Ισπανό προπονητή (με Μπαρτσελόνα και Μπάγερν) ο Πορτογάλος σταρ μετρά 4 νίκες (άλλες 4 οι ισοπαλίες και 8 οι επικρατήσεις του Πεπ). Θα είναι το πρώτο τους… αντάμωμα από το Μπάγερν – Ρεάλ 0-4, τον ημιτελικό του Champions League που πρακτικά αποτέλεσε και το κύκνειο άσμα του Γκουαρδιόλα στους Βαυαρούς, μιας και αποφασίστηκε να μη του γίνει πρόταση ανανέωσης. Σε εκείνο το ματς είχε βάλει δύο, από τα συνολικά 8 γκολ του ενάντια σε ομάδες του Πεπ.
Ειρήσθω εν παρόδω, ο Κριστιάνο Ρονάλντο είναι ο μοναδικός ποδοσφαιριστής που έχει αποβληθεί σε δύο ντέρμπι του Μάντσεστερ (2006 και 2008)!
Αντίστοιχα, στα… versus του Ρονάλντο ενάντια στη Σίτι, είναι το πρώτο του ντέρμπι του Μάντσεστερ μετά τις 10 Μαΐου 2009, τότε η ManUtd είχε επιβληθεί με 2-0 με γκολ του Κάρλος Τέβες… και του Ρονάλντο. Επί συνόλω 11 ντέρμπι της πόλης ο Κριστιάνο μέτρησε 4 γκολ, όλα μάλιστα στο «Ολντ Τράφορντ». Και συνολικά με αντίπαλο τη Σίτι μετρά 9-2-3, μαζί και με τα τρία παιχνίδια του ως παίκτης της Ρεάλ (όπου έβαλε γκολ σε ένα εξ αυτών).
…και Γκουαρδιόλα εναντίον Γιουνάιτεντ
Ο Ισπανός τεχνικός της Σίτι μετρά 9 νίκες επί συνόλω 18 αγώνων κόντρα στη Γιουνάιτεντ, εξ αυτών δύο ήταν ως προπονητής της Μπαρτσελόνα και αμφότερα… σε τελικούς Champions League! 2-0 το 2009 στη Ρώμη, 3-1 το 2011 στο Λονδίνο. Αλλα δύο ήταν με την Μπάγερν, αποκλείοντας τους Αγγλους στα προημιτελικά του 2013-14 (3-1, 1-1) και άλλα 14 σε ντέρμπι της πόλης. Στο 6-2-6 ο «αγγλικός» απολογισμός του, επιμέρους 4-2-1 ως φιλοξενούμενος.
Blog που δημοσιεύτηκε στη Fonbet.gr στις 4/11/2021
