Βοηθά ή μπερδεύει η τεχνολογία το ποδόσφαιρο; Οκτώ πέναλτι έχουν υποδειχθεί μέχρι στιγμής σε 14 ματς στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας. Σας φαίνεται μεγάλος αριθμός;
Όχι απλά μεγάλος, παραείναι! Στο Μουντιάλ της Βραζιλίας το 2014 το 80 πέναλτι είχε καταλογιστεί στο… 25ο ματς, το 2010 στη Νότια Αφρική στο 35ο παιχνίδι και το 2006 στη Γερμανία στο… 40ό!
Οι ρέφερι προφανώς και σφυρίζουν πια έχοντας έναν φόβο που ανέκαθεν τους κυρίευε αλλά πλέον η αγχόνη είναι πιο κοντά από ποτέ: το λάθος. Διότι, πλέον, o video assistant referee είναι εκεί, ελέγχει και διορθώνει.
Τι εστί VAR, με απλά λόγια; Μια μέθοδος παρακολούθησης των αγώνων από ειδικές κάμερες για καλύτερη ανάλυση των φάσεων και για αποφυγή λαθών. Η χρήση του μπορεί να γίνει μόνο σε τέσσερις περιπτώσεις: στα αμφισβητούμενα γκολ (τυχόν οφσάιντ, επιθετικό φάουλ, γκολ με το χέρι), στις κόκκινες κάρτες, στα πέναλτι και στην υπόδειξη σε λανθασμένο παίκτη.
Σημείωση: κακώς έχει αρχίσει να καθιερώνεται στη χώρα μας ως «το VAR». Τα αρχικά δεν αφορούν στο… μαραφέτι της τεχνολογίας που αλλάζει το ποδόσφαιρο αλλά στον διαιτητή που παρακολουθεί και υποδεικνύει, ή ερωτάται, από τον ρέφερι της αναμέτρησης.
Ο οποίος, στο Μουντιάλ της Ρωσίας, βρίσκεται φυσικά στο γήπεδο αλλά σε άλλες λίγκες, όπως στη Γερμανία, μπορεί να είναι ακόμη και… σπίτι του. Στην Bundesliga επί παραδείγματι δημιουργήθηκαν κεντρικές εγκαταστάσεις για το VAR, στην Κολωνία.
Έχει αποδώσει ο VAR μέχρι στιγμής σε άλλες χώρες, καθότι σε λίγους μήνες θα το δούμε και εν Ελλάδι; Εξαρτάται… Στη Serie A η Λάτσιο και η Φιορεντίνα είχαν έντονα παράπονα, ότι στέρησε βαθμούς μόνο από αυτές με αρκετά ακυρωθέντα γκολ. Στη Γαλλία εφαρμόστηκε λίγες φορές, κυρίως σε παιχνίδια της Παρί Σεν Ζερμέν και με τις αποφάσεις να την ευνοούν, στη Γερμανία δημοσκόπηση του «Kicker» ανέδειξε ένα 47% που θεωρεί ότι το πρωτάθλημα ήταν καλύτερο χωρίς αυτό.
Φυσικά, υπάρχουν και οι… ρομαντικοί που λένε ότι αν υπήρχε ο VAR παλιότερα, φάσεις όπως το γκολ του Ντιέγο Μαραντόνα με το χέρι (σ.σ. «του Θεού», όπως είπε ο ίδιος κατόπιν) ενάντια στην Αγγλία στο Μουντιάλ του ’86, δεν θα είχε μετρήσει ποτέ. Ωστόσο στο Μουντιάλ του 2010 το πεντακάθαρο γκολ του Άγγλου Φρανκ Λάμπαρντ ενάντια στη Γερμανία, με την μπάλα να έχει περάσει ένα μέτρο μέσα στο τέρμα, θα είχε μετρήσει κανονικά…
Ωστόσο, όταν ήδη άλλα αθλήματα χρησιμοποιούν την τεχνολογία, όπως το hawk-eye στο τένις ή το instant replay στο μπάσκετ, προφανώς το ποδόσφαιρο δεν γίνεται να παραμείνει οπισθοδρομικό.
Προσωπικότητες του ποδοσφαίρου έχουν ταχθεί εναντίον του εδώ και καιρό: ο τεχνικός Μαξ Αλέγκρι της Γιούβε είχε ζητήσει να μπει ένα όριο στο πόσες φορές μπορεί να χρησιμοποιείται σε έναν αγώνα, ο Ζινεντίν Ζιντάν ερωτούμενος είχε πει «κατηγορηματικά όχι» στη χρήση του κι ας τυχόν ευνοούσε τη Ρεάλ, ο Ρούντι Φέλερ παραδέχθηκε ότι είχε περιέργεια να δει πώς πως θα λειτουργούσε και πλέον είναι βέβαιος ότι μπερδεύει παρά βοηθά.
Συν ότι συχνά «τρώει» πολύ από τον χρόνο του αγώνα. Παράδειγμα, από φιλικό της Γαλλίας με την Ισπανία τον Μάρτιο του 2017, όπου συνολικά το ματς διεκόπη για 40 δευτερόλεπτα: αν τούτο συμβεί 3-4 φορές, τότε το timeline ενός αγώνα φτάνει τα 97-98 λεπτά…
Ok, here we go, this is the amount of time it took the video assistant referee to overrule the offside decision and allow Deulofeu's goal pic.twitter.com/kTLn8LgQdD
— ITV Football (@itvfootball) March 28, 2017
Αυτό που συμβαίνει στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας θαρρώ ότι εντέλει προβληματίζει αλλά και σκορπίζει απαισιοδοξία. Υπήρξαν διαιτητές που ζήτησαν τη συνδρομή του VAR ενώ η φάση ήταν οφθαλμοφανέστατη. Άλλοι όντως απέφυγαν το λάθος, όπως στο γκολ-πέναλτι της Σουηδίας με τη Νότια Κορέα, όχι όμως και την κακή τους βαθμολόγηση.
Και τούτο είναι επίσης δίκοπο-μαχαίρι: πόσο υπέρ είναι για έναν ρέφερι να ζητά συχνά τη συνδρομή της τεχνολογίας;
Momento en que el VAR hace justicia en el partido #SWEKOR pic.twitter.com/zR3lsSbHgv
— cholucon (@cholucon) June 18, 2018
Οι δε Βραζιλιάνοι «βράζουν» με τη διαιτησία στο ματς με την Ελβετία (1-1) και ετοιμάζουν καταγγελία για τη μη χρήση του VAR σε δύο φάσεις. Μια εξ αυτών ήταν η ελβετική ισοφάριση με την κεφαλιά του Ζούμπερ καθώς στο replay εμφανώς γίνεται για επιθετικό φάουλ στον Μιράντα (υπάρχει και μιά άλλη φάση για πέναλτι πάνω στον Ζέσους).
Ο VAR λοιπόν είναι κάτι νέο. Για όλους μας. Και στη Ρωσία, τούτες της ημέρες, κρίνει και κρίνεται. Αυστηρά. Όπως αυστηρά θα κριθεί και ο Τζιάνι Ινφαντίνο, ο ισχυρός ανήρ της FIFA και «άρρωστος» με την τεχνολογία καθώς επόμενο βήμα είναι να βάλει… τσιπάκια στις φανέλες των ποδοσφαιριστών ώστε να είναι πλέον θέμα της τεχνολογίας και το οφσάιντ.
Μου θυμίζει εκείνη την αλήστου μνήμης ιδέα που είχε κάποτε ο προκάτοχός του, Σεπ Μπλάτερ, να μεγαλώσει η εστία του τέρματος και να ψηλώσει το οριζόντιο δοκάρι. Τα γέλια ακούστηκαν μέχρι κι από παιδάκια στα βάθη της Αφρικής που έπαιζαν μπάλα σε ένα ξερό γήπεδο…
Πάντως, αν ο VAR βοηθήσει όντως το ποδόσφαιρο, θα αγκαλιαστεί από όλους. Αν καθιερώθηκε ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα λάθη υπέρ των «μεγάλων» και εις βάρος των «μικρών» ή σφυρίζονται πέναλτι τόσο συχνά όσο και στο πόλο, ξεγράψτε το από τώρα.
Δημοσιεύτηκε στο Sputniknews.gr στις 19 Ιουνίου 2018.