Γιούρι Γκαγκάριν. Σοβιετικός κοσμοναύτης, στις 12 Απριλίου του 1961 έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα και μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Τούτο, πασίγνωστο. Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί, είναι το μυστήριο γύρω από τον θάνατό του.
Ο Γκαγκάριν έγινε διάσημος και εξαιρετικά δημοφιλής παγκοσμίως, και του απονεμήθηκε ένας μεγάλος αριθμός μεταλλίων και βραβεύσεων, ανάμεσα τους και αυτό του Ήρωα της ΕΣΣΔ η οποία ήταν και η ανώτατη διάκριση της χώρας. Η πτήση του με το Βοστόκ-1 ήταν η μοναδική στην οποία συμμετείχε, ωστόσο υπηρέτησε ως μέλος του αναπληρωματικού πληρώματος του Σογιούζ-1 και έπαιξε ρόλο στις διαστημικές προσπάθειες της Σοβιετικής Ένωσης. Αργότερα απέκτησε τη θέση του αναπληρωτή διευθυντή εκπαίδευσης στο κέντρο εκπαίδευσης κοσμοναυτών έξω από τη Μόσχα, το οποίο ονομάστηκε προς τιμή του.
Και σαν σήμερα το 1968, ο Γκαγκάριν σκοτώθηκε ενώ πετούσε με ένα νέο διθέσιο μαχητικό. Μια πτήση δοκιμής μετά από συντήρηση. Θα μπορούσε να είναι ένα ακόμη αεροπορικό δυστύχημα. Όταν πρόκειται για έναν θρύλο όμως οι θεωρίες είναι πάντα περισσότερες από μία. Κι όλες έχουν μυστήριο.
Το τελευταίο σενάριο στηρίζεται σε απόρρητο έγγραφο και θέλει τους Γκαγκάριν και Βλαντίμιρ Σεριόγκιν -ο δεύτερος χειριστής που πετούσε μαζί του- να αιφνιδιάζονται όταν βγαίνοντας από τα σύννεφα ήρθαν «αντιμέτωποι» μ’ ένα αεροσκάφος σε απόσταση μικρότερη των 15 μέτρων! Το αεροσκάφος του Γκαγκάριν πετούσε σε χαμηλό ύψος και ανάστροφα με αποτέλεσμα ο ελιγμός αποφυγής της σύγκρουσης που έκαναν να σταθεί μοιραίος. Οι συνθήκες της συντριβής του αεροσκάφους του θα αποτελούν πάντα μυστήριο. Ελικόπτερα που αναζητούσαν το μαχητικό αεροσκάφος ανέφεραν ότι βρήκαν συντρίμμια 65 χλμ. από το αεροδρόμιο. Το άψυχο σώμα του Γκαγκάριν βρέθηκε την επόμενη ημέρα. Ηταν μόλις 34 ετών και είχαν περάσει επτά χρόνια από το παρθενικό ταξίδι του ανθρώπου στο διάστημα.
Οι μηχανικοί γνώριζαν ότι ο Γκαγκάριν εκπαιδευόταν σε ένα MiG και ότι ήδη είχε προβλήματα με την προσγείωση. Ομως, όταν έμαθαν τα συμπεράσματα της επιτροπής που έκανε την έρευνα για τη συντριβή του αεροσκάφους, σάστισαν. Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, το πλήρωμα του αεροσκάφους έκανε μία απότομη μανούβρα, εξαιτίας μιας «αλλαγής της κατάστασης στον αέρα», που οδήγησε στη συντριβή.
Εκείνη την εποχή, στη χώρα κυκλοφορούσαν πολλές τρελές φήμες για τον θάνατο του Γκαγκάριν. Από ότι τον σκότωσε το Κρεμλίνο, μέχρι ότι μπήκε μεθυσμένος στο αεροσκάφος ή ότι τον απήγαγαν εξωγήινοι. Το 2011, με αφορμή την 50η επέτειο του ιστορικού ταξιδιού του Γκαγκάριν στο διάστημα, το Κρεμλίνο έδωσε στη δημοσιότητα κάποιες νέες πληροφορίες για τον θάνατό του. Σύμφωνα με αυτές, μία πιθανή εκδοχή για το δυστύχημα ήταν ότι έγινε απότομη μανούβρα για να αποφευχθεί ένα μετεωρολογικό μπαλόνι, με συνέπεια ο Γκαγκάριν και ο Σεριόγκιν να χάσουν τον έλεγχο του αεροσκάφους. Ωστόσο η αναφορά της επίσημης επιτροπής, που ήταν 29 τόμοι, δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ.
Ο Αλεξάντερ Γκλούσκο, ιστορικός που μελετά τη διαστημική βιομηχανία της Σοβιετικής Ενωσης, πιστεύει ότι διατηρήθηκε το μυστήριο γύρω από τον θάνατο του Γκαγκάριν, προκειμένου να μην αποκαλυφθούν τα προβλήματα της διαστημικής βιομηχανίας, ένα σύμβολο για τη σοβιετική ισχύ εκείνη την εποχή.
Ο Αλεξέι Λεόνοφ, ο πρώτος άνθρωπος που είχε κάνει διαστημικό περίπατο, είχε δώσει μία διαφορετική εκδοχή, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, το 1991: ότι ένα αεροσκάφος Sukhoi πλησίασε στα 20 μ. το MiG του Γκαγκάριν. Αυτό, θα μπορούσε να είχε κάνει το μαχητικό του τελευταίου να περιστραφεί και να συντριβεί.
