Menu

Το ΝΑΤΟ και το Σύμφωνο της Βαρσωβίας

Το ΝΑΤΟ και το Σύμφωνο της Βαρσωβίας

? Πολυφόρετο ξανά, εσχάτως, το ΝΑΤΟ. Η Atlantic Treaty Organization ή, μιας και το έχετε δει γραμμένο και ως ΟΤΑΝ, Organisation du traité de l’Atlantique Nord γαλλιστί. Γνωστή και ως Βορειοατλαντική Συμμαχία.

?? Δεν είναι μια παγκόσμια οργάνωση. Δεν είναι καν με πλειονότητα χωρών, ούτε καν παγκοσμίως. Στο ΝΑΤΟ έχουν μπει, μονάχα, 30 χώρες – ανάμεσά τους και η Ελλάδα.

?? Πότε και πώς ιδρύθηκε; Το 1949 με την πρόφαση να υποστηρίξει οποιαδήποτε χώρα μέλος της σε περίπτωση εισβολής. Η ιστορία απέδειξε πως το ΝΑΤΟ έχει φτάσει ως το Ιράκ και το Αφγανιστάν…

?? Αρχικά είχε μέλη μονάχα 12 χώρες: Βέλγιο, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Δανία, ΗΠΑ, Ισλανδία, Ιταλία, Καναδάς, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Ολλανδία, Πορτογαλία. Το 1952 προσχώρησαν στη συμμαχία η Ελλάδα και η Τουρκία και το 1955 η τότε Δυτική Γερμανία, μια προσχώρηση που αποτέλεσε την αντίδραση σε μια άλλη συμμαχία.

? Μια από τις κυριότερες πρόνοιες της συνθήκης, ήταν το άρθρο 5, σύμφωνα με το οποίο αν μία χώρα της Συμμαχίας δεχόταν επίθεση στην Ευρώπη ή την Βόρεια Αμερική, αυτόματα αυτό εκλαμβάνεται ως επίθεση εναντίον όλων των μελών. Πρακτικά αυτό σήμαινε ότι η δυτική Ευρώπη μπήκε κάτω από την πυρηνική ομπρέλα των ΗΠΑ.

✈️ Η μοναδική φορά που ενεργοποιήθηκε το άρθρο 5 της συνθήκης (περί επίθεσης) ήταν στις 12 Σεπτεμβρίου του 2001, μετά τις επιθέσεις της 11/9 στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης.

⛏️ Στη Σοβιετική Ένωση έβλεπαν τότε το ΝΑΤΟ ως μια συμμαχία αντίπαλη. Και όχι άδικα. Εξ ου και η ΕΣΣΔ προχώρησε στη σύναψη του Συμφώνου της Βαρσωβίας με κράτη της ανατολικής Ευρώπης, το (λεγόμενο από τον Ουίνστον Τσόρτσιλ) «σιδηρούν παραπέτασμα.

?? Στη συμμαχία της Βαρσωβίας (επίσημα: Συνθήκη της Φιλίας, Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας, διεθνώς: WTO) μετείχαν ΕΣΣΔ, Βουλγαρία, Τσεχοσλοβακία, Ανατολική Γερμανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία και  ως το 1968 η Αλβανία, ήτοι όλα τα ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κράτη. Και κατέρρευσε, μαζί με τη Σοβιετική Ένωση, το 1989.

?? Η Αλβανία το 1961 έπαψε να υποστηρίζει το σύμφωνο καθώς είχε τρομερή εξάρτηση από την Κίνα του Μάο, που είχε έρθει σε ρήξη με την ΕΣΣΔ.

?️ Στα κράτη αυτά είχε η ΕΣΣΔ επιβάλλει κομμουνιστικές κυβερνήσεις, που ελέγχονταν από τη Μόσχα και είχε απαγορεύσει οποιαδήποτε πολιτική δραστηριότητα, αντίθετη προς τις ιδέες του κομμουνισμού.

?? Η Γιουγκοσλαβία του  Τίτο ήταν η μοναδική κομμουνιστική χώρα που δεν συμμετείχε στο Σύμφωνο, καθώς ο πρόεδρος της χώρας κράτησε ουδέτερη στάση, λόγω της σύγκρουσής του με τον Γιόζεφ Στάλιν.

?? Η αφορμή για την ίδρυση του WTO ήρθε το το 1954, όταν η ΕΣΣΔ ζήτησε να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, πρόταση που φυσικά απορρίφθηκε. Και λίγους μήνες μετά όχι μόνο έγινε αποδεκτή η Δυτική Γερμανία αλλά αυτό σήμαινε ότι, μόλις 9 χρόνια μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μπορούσε να εξοπλιστεί!

✌️ Ναι. Διότι ναι μεν το 1945 οι Αμερικανοί έβγαζαν οδηγίες πως τα στρατεύματα κατοχής θυμίζοντας ότι όλοι οι Γερμανία είναι ναζί, ως το 1949 όπως οι Γερμανοί από θύτες ήταν πια, στις ΗΠΑ, υποψήφια θύματα σταλινοποίησης…

? Η προσχώρηση των Δυτικογερμανών, που είχαν εξελιχθεί σε αμερικάνικη αποικία μετά το 1949, έγινε πραγματικότητα στις 6 Μαΐου 1955 και στις 14 Μαΐου 1955 έγινε πράξη το Σύμφωνο της Βαρσωβίας.

?? Το 1968 ήταν η μοναδική φορά που οι δυνάμεις του Συμφώνου, εκτός από Ρουμανία και Αλβανία έδρασαν συλλογικά, εναντίον της Τσεχοσλοβακίας. Η απόφαση του Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ, ηγέτη της χώρας, να μεταρρυθμίσει το κομμουνιστικό καθεστώς δεν άρεσε στη Μόσχα και αποφάσισε να παγώσει οποιαδήποτε προσπάθεια.

? Ο «σοσιαλισμός με το ανθρώπινο πρόσωπο» ήταν ένα πείραμα φιλελευθεροποίησης και εκδημοκρατισμού της Τσεχοσλοβακίας, που έμεινε στην ιστορία ως Άνοιξη της Πράγας…

?? Όπως η Σοβιετική Ένωση χρησιμοποιούσε τo Σύμφωνο της Βαρσωβίας ως «μεσάζοντα» προς τα υπόλοιπα κράτη – μέλη, πιέζοντας για τη στήριξη τους σε διεθνή ανθρωπιστικά, οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, το ίδιο ακριβώς πράττουν με το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ. Όποτε κρίνουν και όποτε τις συμφέρει…