Menu
Μπάγερν, Μόναχο και ναζισμός. Εκεί που ξεκίνησαν και εκεί που τελείωσαν όλα

Μπάγερν, Μόναχο και ναζισμός. Εκεί που ξεκίνησαν και εκεί που τελείωσαν όλα

Τα τελευταία χρόνια, με την άνοδο και την εξάπλωση του διαδικτύου, έχει ξεκινήσει κουβέντα περί ναζισμού και ποδοσφαίρου (περί αθλητισμού, ελέω Ολυμπιακών Αγώνων το ’36, είναι, πάνω κάτω, γνωστά). Φερ’ ειπείν, για την εύνοια προς τη Νυρεμβέργη. Ναι με το στάδιό της μεν χρησιμοποιήθηκε για τις εθνικοσοσιαλιστικές παρελάσεις και ομιλίες αλλά η ίδια η ομάδα ελάχιστα ωφελήθηκε – αφού από το 1933 έως το 1944 κατάκτησε μόνο ένα τίτλο.

Η Μπάγερν, η συντηρητική ομάδα του Μονάχου δεν στηρίχτηκε από τους ναζί αφού είχε πρόεδρο… Εβραίο: λογικό, βάση της εμετικής φιλοσοφίας των ναζί. Ειρήσθω εν παρόδω ο Κουρτ Λαντάουερ ανέλαβε πρόεδρος το 1913 και γεύτηκε την επιτυχία του πρώτου πρωταθλήματος του 1932 (και έμελλε να περάσουν 25 πέτρινα χρόνια μέχρι τον επόμενο). Κατά τη διάρκεια των ναζιστικής εποχής όμως, την αποκαλούσαν «Judeklub», δηλαδή ομάδα των Εβραίων – τέτοιος ήταν και ο προπονητής της, Ρίτσαρντ Κον. Μάλιστα ο Λαντάουερ μετά τη «Νύχτα των Κρυστάλλων» στις 10 Δεκεμβρίου 1938 και τα πογκρόμ κατά των Εβραίων σε όλη τη χώρα, συνελήφθη και οδηγήθηκε στο Νταχάου, όπου παρέμεινε για δύο μήνες. Κατόπιν, ύστερα από πιέσεις, αφέθηκε ελεύθερος, μέχρι το τέλος του πολέμου έζησε εξόριστος στην Ελβετία και τον διαδέχθηκε ο Ζίγκφριντ Χέρμαν, επίσης αντικαθεστωτικός.

Αλλά και η Μόναχο 1860, που στηρίχτηκε από τους ναζιστές, ελάχιστα ωφελήθηκε αφού δεν πήρε ούτε ένα τίτλο. Όσο για τη Σάλκε, που πήρε έξι πρωταθλήματα στο εν λόγω διάστημα, εκτός του ότι ήταν η ομάδα των ανθρακωρύχων, ήταν τόσο αδιάφορη στον Αδόλφο Χίτλερ που δεν πήγε ούτε σε έναν τελικό από αυτούς που έπαιξε στο Βερολίνο.

Μπάγερν, Μόναχο και ναζισμός. Εκεί που ξεκίνησαν και εκεί που τελείωσαν όλα

Για την ακρίβεια, ο Χίτλερ όχι μόνο δεν πήγε σε κανένα τελικό του πρωταθλήματος Γερμανίας αλλά το μόνο ματς που παρακολούθησε ήταν το Γερμανία – Νορβηγία 2-0 στους Αγώνες του ‘36 στο Βερολίνο. Δεν του άρεσε το ποδόσφαιρο – όπως άλλωστε και σε όλους τους εθνικοσοσιαλιστές που, από τα κοντόσωμα στραβοκάνικα ανθρωπάκια που κλωτσούσαν μια μπάλα, προτιμούσαν τους ξανθούς άρειους που έτρεχαν στα δάση στις ταινίες της σκηνοθέτιδας Λένι Ρίφενσταλ.

Πάντως ο ναζισμός όντως γεννήθηκε στο Μόναχο, όπου στις 9 Νοεμβρίου 1923 και σε μια διαλυμένη χώρα, οι ναζί την επέλεξαν για στάση της πορείας τους στο αποτυχημένο πραξικόπημα, το «Putsch της μπυραρίας». Ελάχιστοι γνώριζαν τότε τον Χίτλερ και τους εθνικοσοσιαλιστές, το μικρό κόμμα του οργάνωνε ομιλίας και στην μπυραρία «Löwenbräukeller», παρουσία μελών της κυβέρνησης, υπήρχε πλάνο απαγωγής τους, υφαρπαγής της κυβέρνησης της Βαυαρίας. Ο Χίτλερ σκόπευε να βαδίσει εναντίον του Βερολίνου και να ανατρέψει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση (κατά το πρότυπο της περιβόητης πορείας προς τη Ρώμη του Μπενίτο Μουσολίνι). Το πραξικόπημα, ψήγμα αυτού έστω, δεν πέτυχε, οι ναζί κατά πλειονότητα συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν για εσχάτη προδοσία. Ωστόσο η Δημοκρατία της Βαϊμάρης δεν επέβαλλε τις ποινές που (εντέλει) έπρεπε, ενδεικτικά ότι η πενταετής «φυλάκιση» του Χίτλερ σε «Festungshaft» (σ.σ. φρούριο εγκλεισμού με πολύ χαλαρά μέτρα) τερματίστηκε στη διετία.

Μπάγερν, Μόναχο και ναζισμός. Εκεί που ξεκίνησαν και εκεί που τελείωσαν όλα

Η εφημερίδα «Völkischer Beobachter» (σ.σ. Λαϊκός Παρατηρητής), όργανο του κόμματος, απαγορεύθηκε, το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα τέθηκε εκτός νόμου και τα γραφεία του λεηλατήθηκαν. Ωστόσο οι Γερμανοί, μέσω της δίκης (στη φωτό οι κατηγορούμενοι) και εν μέσω πλήρους απογοήτευσης για τα άλλα κινήματα της εποχής, διάβασαν ή άκουσαν για έναν πολιτικό με εντυπωσιακή, ρηξικέλευθη ρητορική και το άσημο τοπικής εμβέλειας κόμμα του. Ο ίδιος ο Χίτλερ, μετά το μάλλον πρόχειρα οργανωμένο πραξικόπημα, κατανόησε ότι θα έπαιρνε την εξουσία μόνο με νόμιμα μέσα, ως και έκανε το 1933 στις εκλογές.

Στις 30 Ιανουαρίου 1933 ο Αδόλφος Χίτλερ διορίστηκε καγκελάριος της Γερμανίας κάνοντας πράξη το «machtergreifung» («κατάκτηση της εξουσίας»). Από το Μόναχο όμως είχαν ξεκινήσει όλα. Και πού τελείωσαν; Την άνοιξη του 1945 όταν οι Σοβιετικοί κατέλαβαν το Βερολίνο…