Ο διαβόητος Αντολφ Αϊχμαν, εμπνευστής της «Τελικής Λύσης» των ναζί και υπεύθυνος για τον θάνατο 6,5 εκατομμυρίων Εβραίων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συνελήφθη το 1960 σε ένα προάστιο του Μπουένος Αϊρες, όπου ζούσε… ζωή και κότα ως Ρικάρδο Κλέμεντ.
Ο «εγκέφαλος» στην οργάνωση του Ολοκαυτώματος και τη μεταφορά των Εβραίων της Ευρώπης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης απήχθη από μυστικούς πράκτορες του Ισραήλ, οδηγήθηκε στην Ιερουσαλήμ, δικάστηκε, καταδικάστηκε και το 1962 εκτελέστηκε. Η σορός του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες της διασκορπίστηκαν στα διεθνή ύδατα της Μεσογείου.
Ο Αϊχμαν ήταν ένας από τους πολλούς αξιωματούχους των ναζί που βρήκε καταφύγιο στη Νότια Αμερική και, ειδικά, στην Αργεντινή μετά την πτώση του Γ’ Ράιχ. Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2012 στην «Daily Mail», Γερμανοί εισαγγελείς που εξέτασαν μυστικά έγγραφα από τη Βραζιλία, την Αργεντινή και τη Χιλή διαπίστωσαν ότι περίπου 11.500 αξιωματούχοι και συνεργάτες των ναζί διέφυγαν στις εν λόγω χώρες. Η Αργεντινή δέχθηκε πάνω από 6.000 εξ αυτών, δεν είναι δα είναι λίγες οι θεωρίες που θέλουν και τον ίδιο τον Αδόλφο Χίτλερ να μην αυτοκτονεί αλλά και διαφεύγει και ο ίδιος στην Αργεντινή, όπου έζησε μέχρι τα γεράματα… Σενάριο βέβαια που ουδέποτε επιβεβαιώθηκε με στοιχεία και αποδείξεις.
Στη χώρα του ταγκό ζούσαν ήδη εκατοντάδες χιλιάδες Γερμανοί μετανάστες, με αποτέλεσμα χώρα να διατηρεί στενούς και άρρηκτους δεσμούς με τη Γερμανία και να παραμένει ουδέτερη κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στα χρόνια μετά τη λήξη του, ο πρόεδρος της Αργεντινής Χουάν Περόν διέταξε μυστικά διπλωμάτες και εργαζόμενους στις μυστικές υπηρεσίες να δημιουργήσουν διόδους διαφυγής, μέσω λιμανιών στην Ισπανία και την Ιταλία, για χιλιάδες πρώην αξιωματούχους των SS και μέλη των ναζί.
Οπως και πολλά άλλα απολυταρχικά καθεστώτα στη Νότια Αμερική, ο Περόν είχε επηρεαστεί από τις ιδεολογίες του Μπενίτο Μουσολίνι και του Αδόλφου Χίτλερ. Ο Αργεντινός πρόεδρος στόχευε και στη «στρατολόγηση» των ναζί που διέθεταν σημαντικές στρατιωτικές και τεχνικές γνώσεις, οι οποίες θεωρούσε πως θα βοηθούσαν τη χώρα του. Κάτι αντίστοιχο είχαν εφαρμόσει και οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, «στρατολογώντας» επιστήμονες του Γ’ Ράιχ για τις ανάγκες του Ψυχρού Πολέμου αλλά και… της NASA.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα του βιβλίου «The Real Odessa» Ούκι Χόνι, η κυβέρνηση Περόν το 1946 έστειλε μήνυμα μέσω του Αργεντίνου καρδινάλιου Αντόνιο Κασιάνο σε Γάλλο ομόλογό του ότι η χώρα του είναι πρόθυμη να δεχτεί συνεργάτες των Ναζί από τη Γαλλία, οι οποίοι βρίσκονταν αντιμέτωποι με διώξεις. Την άνοιξη εκείνη, Γάλλοι εγκληματίες πολέμου, έχοντας στα χέρια τους διαβατήρια που είχε εκδοθεί από τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό με τουριστικές βίζες για την Αργεντινή, άρχισαν να διασχίζουν τον Ατλαντικό Ωκεανό.
Στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν καθολικούς πρόσφυγες εν μέσω της μεταπολεμικής ανόδου των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη, πολλοί αξιωματούχοι του Βατικανού βοήθησαν την απόδραση των ναζί εγκληματιών πολέμου, κυρίως ο επίσκοπος Αλόις Χουντάλ, ο οποίος όταν γεννημένος στην Αυστρία και μεγάλος θαυμαστής του Χίτλερ.
Ο Χουντάλ ήταν αυτός που βοήθησε επίσης έναν Φραγκισκανό μοναχό στη Γένοβα της Ιταλίας, ο οποίος έδωσε στον καταζητούμενο Αΐχμαν βίζα για την Αργεντινή και υπέγραψε μια αίτηση για το πλαστό διαβατήριο του Ερυθρού Σταυρού. Ηταν τα έγγραφα αυτά που του επέτρεψαν να επιβιβαστεί σε πλοίο για το Μπουένος Αϊρες το 1950, με το ψεύτικο όνομα Ρικάρδο Κλέμεντ. Η γερμανική ομάδα νομικών που μελέτησε τα έγγραφα από τη νότια Αμερική το 2015 ανέφερε πως οι περισσότεροι ναζί που έφταναν στην ήπειρο, τα κατάφερναν χάρη σε πλαστά διαβατήρια του Ερυθρού Σταυρού.
Ράουφ, Μπάρμπι και Μένγκελε
Πολλοί ναζί που διέφυγαν στην Αργεντινή, δεν λογοδότησαν ποτέ στη Δικαιοσύνη για τα εγκλήματά τους. Χαρακτηριστικότερη είναι η περίπτωση του Βάλτερ Ράουφ, του «πατέρα» των κινητών θαλάμων αερίων, οι οποίοι οφείλονται για τον θάνατο τουλάχιστον 100.000 ανθρώπων. Ο Ράουφ πέθανε το 1984 στη Χιλή και εκατοντάδες πρώην Ναζί συνέρρευσαν στο Σαντιάγο για να παρακολουθήσουν την κηδεία του ενώ ο Εντουαρντ Ρόσμαν, γνωστός και ως «χασάπης της Ρίγα», άφησε την τελευταία του πνοή στην Παραγουάη το 1977.
Ο Γκούσταβ Βάγκνερ, αξιωματικός των SS και κατηγορούμενος για συνέργεια στη δολοφονία 152.000 Εβραίων στο στρατόπεδο εξόντωσης Σομπιμπόρ, πέθανε στη Βραζιλία το 1980 ενώ ο διαβόητος γιατρός Γιόζεφ Μένγκελε, ο «Αγγελος του Θανάτου» που πραγματοποίησε βάναυσα ιατρικά πειράματα σε ασθενείς στο στρατόπεδο του Αουσβιτς, διέφυγε στην Αργεντινή το 1949 προτού συνεχίσει για την Παραγουάη το 1959 και για τη Βραζιλία έναν χρόνο αργότερα. Πέθανε το 1979 από εγκεφαλικό ενώ κολυμπούσε στις ακτές της Βραζιλίας. Μόλις το 1985 και κάτω από τη διεθνή πίεση των θυμάτων του ναζισμού βρέθηκαν όλα τα στοιχεία που οδήγησαν στον εντοπισμό του τάφου του.
Το… αυτό και για τον επονομαζόμενο «σφαγέας της Λιόν», Κλάους Μπάρμπι, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στη θανάτωση χιλιάδων Εβραίων της Γαλλίας, μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έμεινε στο απυρόβλητο γιατί είχε ισχυρούς συμμάχους: την υπηρεσία αντικατασκοπείας των ΗΠΑ. Και μόνο όταν αποκαλύφθηκε η πραγματική του ταυτότητα στη Βολιβία, εκδόθηκε στη Γαλλία, όπου δικάστηκε και καταδικάστηκε.
Δημοσιεύτηκε στο «Scripta manent» της «Sportday», στις 9/10/2019
