Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1936 του Βερολίνου αποτέλεσαν μεγάλη ευκαιρία για την προπαγάνδα του ναζιστικού καθεστώτος της Γερμανίας. Οι Αγώνες διεξήχθησαν μέσα στη… χλιδή, για την εποχή, με πάρα πολλά ευτράπελα, με αποκλεισμό Εβραίων αθλητών από αρκετά σπορ αλλά και «μπούλινγκ» εντός γηπέδων. Γνωστό ότι ο Αδόλφος Χίτλερ δεν είχε ιδέα από ποδόσφαιρο ωστόσο κλήθηκε να παρακολουθήσει αγώνα της ομάδας στο ποδοσφαιρικό ολυμπιακό τουρνουά ενάντια στη Γερμανία, και αποχώρησε έξαλλος πριν λήξει, με ήττα 2-0, το παιχνίδι με τη Νορβηγία.
Στο ποδοσφαιρικό τουρνουά οι 16 ομάδες που βρέθηκαν στο Βερολίνο απαρτίζονταν από ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές και εξελίχθηκε σε προπαγανδιστική φαρσoκωμωδία. Η Ιταλία του καλού φίλου του Χίτλερ, Μπενίτο Μουσολίνι, απέκλεισε με 1-0 τις ΗΠΑ αλλά το τάκλιν του Ακίλε Πιτσίνι που τραυμάτισε κι έθεσε νοκ άουτ δύο Αμερικανούς (δεν υπήρχαν αλλαγές τότε) έμεινε ατιμώρητο, αφού οι Ιταλοί περικύκλωσαν τον Γερμανό διαιτητή και του έκλεισαν τα μάτια (!). Η Γερμανία, με εκλέκτορα τον φιλοναζιστή Οτο Νερτς, μετά από το 9-0 επί του Λουξεμβούργου στον α’ γύρο, υποτάχθηκε στους Νορβηγούς με τον Χίτλερ να βλέπει το ματς δίπλα σε Γιόζεφ Γκέμπελς, Χέρμαν Γκέρινγκ, Ρούντολφ Ες και άλλους 55.000 θεατές.
Σε άλλο προημιτελικό διεξήχθη το πιο αμφιλεγόμενο ποδοσφαιρικό παιχνίδι στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων: Αυστρία – Περού. For the record, ο Χίτλερ ήταν Αυστριακός. Οι Περουβιανοί είχαν διαλύσει με 7-3 τη Φινλανδία με καρέ του Τεόντορο και βρίσκονταν στη «χρυσή δεκαετία» τους με πολύ ταλαντούχους παίκτες όπως τον κίπερ Χουάν Βαλδιβιέσο (που πήρε το παρατσούκλι «μάγος») και τον μέσο Αδέλφο Μαγκαγιάνες ενώ στην ενδεκάδα υπήρχαν και οι «rodillo negro», ήτοι ο «μαύρος κύλινδρος» που απαρτιζόταν από πέντε μαύρους ποδοσφαιριστές: η παρουσία τους στη ναζιστική Γερμανία του ‘36 προκάλεσε αμηχανία.
Το 90λεπτο έληξε 2-2 και οι δύο ομάδες οδηγήθηκαν στην παράταση. Μέχρι εκεί είναι όλα γνωστά και καταγεγραμμένα. Εκτοτε ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα τι έγινε καθώς υπάρχουν πολλές διαφορετικές εκδοχές. Σίγουρα όμως ότι το Περού, αν και ο Νορβηγός διαιτητής Τόραλφ Κρίστιανσεν του ακύρωσε τρία γκολ στον έξτρα χρόνο (!), επικράτησε με 4-2 και προετοιμαζόταν για τον ημιτελικό με την Πολωνία. Αμ, δε…
Το ίδιο βράδυ η πειθαρχική επιτροπή, η οποία απαρτιζόταν από μέλη της FIFA και ουχί Γερμανούς, αποφάσισε να ακυρώσει το παιχνίδι και να διατάξει την επανάληψή του κεκλεισμένων των θυρών με επιχείρημα ότι μπήκαν στο τερέν εκατοντάδες Περουβιανοί και το ματς έληξε αναγκαστικά στο 118’ ενώ διαπίστωσαν ότι οι διαστάσεις του γηπέδου ήταν εκτός προδιαγραφών (!). Στο Περού θεώρησαν ότι η απόφαση ήταν καθαρά ελέω Χίτλερ και Αυστρίαςμ αρνήθηκαν να προσέλθουν στον επαναληπτικό και οι ναζί προκρίθηκαν στα «χαρτιά».
Οπως και να’ χει, ο πρόεδρος Οσκαρ Μπεναβίδες του Περού έδωσε οργισμένος εντολή για επιστροφή ολόκληρης της ολυμπιακής αποστολής της χώρας, μαζί με το Περού μάλιστα αποχώρησε και η Κολομβία εις ένδειξη διαμαρτυρίας. Η αποστολή μετέβη στο Παρίσι κι από εκεί με το πλοίο «Reina del Pacifico» στη Λατινική Αμερική, έκανε ταξίδι 36 ημερών και στις 17 Σεπτεμβρίου οι Περουβιανοί αθλητές έτυχαν υποδοχής ηρώων στο λιμάνι του Καλάο…
Η απούσα «Wunderteam»
Τα γεγονότα του ’36 πρακτικά… άδειασαν το Μουντιάλ της Γαλλίας, το 1938, από συμμετοχές. Στο περιθώριο των Αγώνων του ‘36 αποφασίστηκε να διεξαχθεί στη Γαλλία, προς τιμήν του Ζιλ Ριμέ (και κατόπιν… πιέσεων του ίδιου) που είχε συμπληρώσει αισίως 17 χρόνια στην προεδρία της FIFA και μαζί με τους επίσης Γάλλους Ανρί Ντελονέ και Ρομπέρ Γκουεράν ήταν οι πρωτεργάτες της σπουδαιότερης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Ωστόσο ήταν σειρά να διεξαχθεί στη Λατινική Αμερική και γι’ αυτό Ουρουγουάη (για δεύτερη σερί φορά) και η νικήτρια του Copa America του 1937, Αργεντινή, αποσύρθηκαν. Την Αργεντινή, και φυσικά το Περού, ακολούθησαν όλες οι υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής με εξαίρεση τη Βραζιλία.
Το ίδιο έπραξαν από τα προκριματικά πολλές χώρες, με σημαντικότερη περίπτωση αυτήν της Ιαπωνίας, με συνέπεια να πάρει το «εισιτήριό» της η ομάδα των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών (σημερινή Ινδονησία). Εκτός έμεινε και η Ισπανία αφού μαινόταν ο εμφύλιος πόλεμος. Απούσες ήταν εκ νέου και οι βρετανικές ομάδες εκτός της Ιρλανδίας (ΕΪΡΕ), που συμμετείχε στα προκριματικά αλλά δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τη συμμετοχή του στα τελικά.
Οσο για την εμπλεκόμενη στο σκάνδαλο του ’36 με το Περού, Αυστρία; Είχε προκριθεί στο Μουντιάλ αλλά δεν έμελλε να μετάσχει ποτέ ελέω Anschluss, ήτοι τη βίαιη προσάρτησή της από τη ναζιστική Γερμανία λίγους μήνες νωρίτερα.
Από τις 37 ομάδες που δηλώθηκαν για τα προκριματικά, οι 16 προκρίθηκαν (αυτόματη πρόκριση για τη διοργανώτρια Γαλλία και την κάτοχο Ιταλία για πρώτη φορά) στο γεγονός της Γαλλίας, αλλά 15 συμμετείχαν, αφού η FIFA δεν αντικατέστησε την Αυστρία με τη Λετονία, που ήταν η δεύτερη ομάδα από το συγκεκριμένο προκριματικό γκρουπ.
Η πανίσχυρη «Wunderteam» της εποχής, η Αυστρία, διαλύθηκε λοιπόν και οι διεθνείς της απορροφήθηκαν με τη βία στην ομάδα της ναζιστικής Γερμανίας. Μάλιστα τότε η Αυστρία θεωρείτο το μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου και αν της είχε επιτραπεί η συμμετοχή , ενδεχομένως να είχε διαφοροποιηθεί η ποδοσφαιρική ιστορία. Ο Γερμανός τεχνικός, Ζεπ Χερμπέργκερ, κάλεσε στην εθνική Αυστριακούς άσους της εποχής όπως τους Χάνεμαν, Ραφτλ, Σμάους, Σκούμαλ και Στροχ αλλά το πιο λαμπρό αστέρι της, ο Ματίας Ζίντελααρ δεν δέχθηκε να παίξει υπό από τη Γερμανική σημαία. Αργότερα κυνηγήθηκε και αναγκάστηκε να αυτοκτονήσει.
Δημοσιεύτηκε στο «Scripta manent» της «Sportday» στις 21/6/2018
