Η λέξη «Mundial» είναι φυσικά ισπανικής έμπνευσης και θα πει «παγκόσμιος» στα ισπανικά (mundo είναι ο κόσμος). Αν θες να πεις στα ισπανικά Παγκόσμιο Κύπελλο, το σωστό είναι το Copa Mundial ωστόσο, συν τω χρόνων, καθιερώθηκε τόσο πολύ και εκτενώς που πλέον είναι ευρέως καθιερωμένη σε πολλές χώρες, όπως και τα παράγωγά της (όπως π.χ. λέμε «μουντιαλική ενδεκάδα»). Εν Ελλάδι εμφανίστηκε ως λέξη για πρώτη φορά με το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 της Χιλής και στα ρεπορτάζ (ενός νεαρού –τότε- συντάκτη της «Αθλητικής Ηχούς»), του Γιάννη Διακογιάννη. Είναι ο… πατέρας της λέξης για τη χώρα μας.
Ετυμολογικά στέκει λοιπόν το Mundobasket ως όρος για το προσεχές τουρνουά στην Κίνα, το Παγκόσμιο Κύπελλο μπάσκετ στη 18η… έκδοσή του. Όσο κι αν το εν λόγω τουρνουά δεν έχει την αίγλη του αντίστοιχου ποδοσφαιρικού, κυρίως ελέω των αποφάσεων της FIBA για τις διοργανώτριες, τους τρόπους διεξαγωγής κλπ. Ενδεικτικό ότι το επόμενο, το 2023 θα συνδιοργανωθεί από… Ιαπωνία, Φιλιππίνες και Ινδονησία (ό,τι να ‘ναι).
Εκ των 18, τρία έχουν (και ακολουθεί τέταρτο) επί ασιατικού εδάφους και δέκα σε νότια και βόρεια Αμερική, έως Πουέρτο Ρίκο και Κολομβία είχαν γίνει οικοδεσπότες. Τι λείπει αισθητά; Μα η Ευρώπη φυσικά, ο χώρος που θα μπορούσε να αυξήσει εμπορικά το τουρνουά: κάτι που έγινε και το ’10 και στην Τουρκία και το ’14 στην Ισπανία. Η Γιουγκοσλαβία το ’70, η Ισπανία το ’86 και η χώρα μας το ’98 ήταν τα άλλα ευρωπαϊκά μιας διοργάνωσης που, κατά τα ψέματα, άλλαξε ριζικά από το 1994 και τον Καναδά.
Και τι άλλαξε; Μα φυσικά η άρση απαγόρευσης της συμμετοχής των παικτών του ΝΒΑ, με την Team USA να κατακτά έκτοτε τέσσερα από τα έξι τρόπαια: το 2002 (με ρόστερ δίχως μεγάλους σταρ) ηττήθηκε από την Αργεντινή στον προημιτελικό όμιλο και το 2006 απέτυχε ελέω της ήττας από την Εθνική μας στον ημιτελικό της Σαϊτάμα.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, τα 18 τρόπαια μοιράστηκαν σε έξι χώρες: από πέντε έχουν οι ΗΠΑ και η Γιουγκοσλαβία (νυν Σερβία), τρία η Σοβιετική Ενωση (νυν Ρωσία), δύο η Βραζιλία κι από ένα η Αργεντινή και η Ισπανία ενώ δις η Ρωσία και από μία φορά η Ελλάδα, η Σερβία και η Τουρκία ήταν στον τελικό, δίχως να τα καταφέρουν.
Η ληξιαρχική πράξη της… γέννησης του θεσμού υπεγράφη το 1948 στο Λονδίνο, όπου με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων λάμβανε χώρα το συνέδριο της FIBA και η πρώτη… απόπειρα ανατέθηκε στην Αργεντινή για το 1950, χώρα που ήταν η πλέον πρόθυμη να αναλάβει το οικονομικό κόστος του εγχειρήματος. Εκτοτε, κυρίως λόγω της καταστροφής που είχε αφήσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος αλλά και του «Ψυχρού Πολέμου» μεταξύ αμερικανόφιλων και κομμουνιστικών χωρών, μόλις το ’70, στη Γιουγκοσλαβία, το τουρνουά φιλοξενήθηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη μόλις το 1967.
