Το 1918 η ισπανική γρίπη που επέφερε τον θάνατο 50-60 εκατομμυρίων ανθρώπων (και, συνετέλεσε, κακά τα ψέματα, στην πρόωρη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου) δεν προήλθε από την Ισπανία αλλά… από την Απω Ανατολή, ονομάστηκε όμως έτσι επειδή οι πρώτες αναφορές για την πανδημία προήλθαν από τον Τύπο της Ισπανίας, η οποία μάλιστα δεν συμμετείχε στον πόλεμο. Από την Ευρώπη και τη Γαλλία έφτασε να εξαπλωθεί σε όλη την ήπειρο και το 1919 ως τη Νέα Ζηλανδία και τη Νότιο Αφρική.
Η μεγαλύτερη, βέβαια, και πλέον θανατηφόρος πανδημία έπληξε την Ευρώπη τον 14ο αιώνα: η πανούκλα, ο μαύρος θάνατος που ξεκίνησε το 1347 και προήλθε μέσω των εμπορικών οδών από επιδημία που είχε ξεσπάσει στο μεγαλύτερο μέρος της Ασίας. Ο ιστορικός Γουίλιαμ ΜακΝιλ έγραψε η πανούκλα μεταφέρθηκε στους Μογγόλους στρατιώτες που εισέβαλαν στα κινέζικα και βουρμανέζικα σύνορα στα Ιμαλάια το 1252 από τα τρωκτικά της περιοχής. Στρατιώτες των εγγονών του Τζένγκις Χαν που προσπαθούσαν να αναστήσουν τη μεγαλύτερη, σε έκταση, αυτοκρατορία που είδε ποτέ ο πλανήτης. Λέγεται ότι μολυσμένοι ψύλλοι που βρίσκονταν στην χαίτη των αλόγων, στο τρίχωμα των καμηλών ή σε αρουραίους που κρύβονταν στα εμπορεύματα μετέφεραν τον ιό σε όλο και περισσότερες περιοχές.
Ωστόσο η πανώλη, που τότε σκότωσε το ένα τρίτο του πληθυσμού της Κίνας και το 25-50% του πληθυσμού της Ευρώπης, αφίχθη στη γηραιά ήπειρο από την πολιορκία του Κιέβου: οι Μογγόλοι, μη μπορώντας να νικήσουν, πετούσαν μέσα από τα τείχη νεκρούς, από την πανούκλα, στρατιώτες καθώς ο ιός μεταδιδόταν ακόμη και μέρες μετά τον θάνατο του «ξενιστή»!
Και, εν έτει 2020, έχουμε κορωνοϊό…
