23 Ιουλίου 1974. Το τέλος του γύψου. Η Μεταπολίτευση. Η ελευθερία.
Κι όμως, τα ονόματα η ιστορία τα έχει θάψει. Επιμελώς.
Οι στρατιωτικοί, μετά την παταγώδη αποτυχία του Ιωαννίδη με το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή, το πήραν επάνω τους – με αντάλλαγμα, φυσικά, την αμνηστία για τους ίδιους.
- Ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Γρηγόριος Μπονάνος.
- Ο αρχηγός του Στρατού, αντιστράτηγος Ανδρέας Γαλατσάνος.
- Ο αρχηγός του Ναυτικού, αντιναύαρχος Πέτρος Αραπάκης.
- Ο αρχηγός της Αεροπορίας, αντιπτέραρχος Αλέξανδρος Παπανικολάου.
Οι τέσσερίς τους ενημέρωσαν τον τότε ΠτΔ (που μάλιστα έμεινε στο πόστο για μερικούς μήνες ακόμη) Φαίδωνα Γκιζίκη πως ήταν επιτακτική ανάγκη η ανάθεση της διακυβέρνησης της χώρας στους πολιτικούς. Και κατόπιν ενημέρωσαν τον Ιωαννίδη.
Άμεσα ενημερώθηκε και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής που επί μακρόν έστελνε επιστολές στις ΗΠΑ ότι ήταν διαθέσιμος. Με τις ευλογίες της αμερικάνικης πρεσβείας συσκέπτονται, τέτοιες ώρες πριν από 48 χρόνια, σημαίνουσες πολιτικές προσωπικότητες της προδικτατορικής περιόδου (Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Γεώργιος Μαύρος Ευάγγελος Αβέρωφ, Σπύρος Μαρκεζίνης, Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας, Στέφανος Στεφανόπουλος, Πέτρος Γαρουφαλλιάς και Ξενοφών Ζολώτας – ακόμη απορώ γιατί προσκλήθηκε ο Γαρουφαλλιάς που διέλυσε τη χώρα στα 60s).
Ο Καραμανλής δανείστηκε το προσωπικό αεροπλάνο του Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν (που τότε ακόμη αναγραφόταν ως «Ντ’ Εσταίν») και στις 2 το πρωί της 24ης Ιουλίου εμφανίστηκε στο αεροδρόμιο.
Πέρασαν 48 χρόνια και φυσικά η ιστορία δεν έχει γραφτεί πλήρως. Στο τελευταίο του βιβλίο ο Αλέξης Παπαχελάς ανέφερε ρητώς ότι τις κρίσιμες ώρες που έπεφτε η Κύπρος, η χουντοκυβέρνηση ήταν άφαντη, ο Ιωαννίδης επίσης και πρακτικά το καράβι το έτρεχε ο Αραπάκης, ο μόνος που απαντούσε στα τηλέφωνα των Αμερικανών και των στρατιωτικών που είχαμε στείλει στην Κύπρο. Έκτοτε όμως, αρκετά δημοσιεύματα έχουν κρίνει ως προδοτική τη στάση τους, κι εκείνες τις ημέρες και κατόπιν, στο δεύτερο μέρος της επιχείρησης Αττίλα, ενημερώνοντας τον Καραμανλή ότι δεν υπήρχε η δυνατότητα αποστολής περαιτέρω δυνάμεων στην Κύπρο…
Και οι τέσσερις αποστρατεύτηκαν αργότερα επί τιμή, βραβεύτηκαν κλπ. Και οι τέσσερις θεωρούνται, από μέρος αναλυτών και ιστοριογράφων, προδότες.
