Επ’ αφορμή το πρόσφατο, πολύ ενδιαφέρον, συνέδριο για τα 50 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα και με κύριο θέμα της Μεταπολίτευση, το ερώτημα είναι αν η Μεταπολίτευση τελείωσε ή όχι. Μια συζήτηση που άρχισε και προφανώς πρέπει να συνεχιστεί. Διότι όλοι οι περίοδοι κάποτε τελειώνουν, ακόμη κι αν δεν υπάρχει κάτι απτό για να τις τερματίσουν.
Φερ’ ειπείν, το τέλος του Ψυχρού Πολέμου οροθετήθηκε με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης: δεν υπήρχε αντίπαλος, δεν υπήρχε πόλεμος. Λογικό. Η Μεταπολίτευση όμως τι σημείο αναφοράς έχει για να ρίξει αυλαία;
Ίσως, την ίδια την εποχή μας. Από το 1974 και για δεκαετίες κυριάρχησε στη χώρα ο δικομματισμός: το Κέντρο και η Δεξιά. Το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ. Τα μνημόνια συρρίκνωσαν τη Νέα Δημοκρατία, πρακτικά διέλυσαν το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ είδε φως (στη δεξαμενή των ψηφοφόρων) και μπήκε.
Η περίοδος της Μεταπολίτευσης οφείλει να δώσει, επακριβώς 50 χρόνια μετά, τη θέση της στη σύγχρονη ελληνική Δημοκρατία. Κι από το καλοκαίρι του 2023 συντελείται κάτι που αρκετοί – όντας εκτός πραγματικότητας – δεν μπορούν να αποδεχθούν: ότι για πρώτη φορά στα χρονικά δεν έχει ποσοστιαία αντίπαλο η νυν κυβέρνηση. Ακόμη κι αν τα κόμματα της Κεντροαριστεράς ενωθούν εις σάρκα μίαν, και πάλι τα νούμερα δεν βγαίνουν.
Θα έπρεπε το 2023, με τη διπλή εκλογική ήττα της αντιπολίτευσης που βάσει ποσοστών ίσως να μη δικαιούται να αποκαλείται «αξιωματική», να αποτελεί ένα έτος ορόσημο στη Μεταπολίτευση, παράλληλα με τη διαρκή οικονομική άνοδο της Ελλάδας αλλά και την εκ νέου ισχυροποίησή της διεθνώς.
Για πολλούς, άλλων γενεών, ο όρος «Μεταπολίτευση» κουβαλούσε ένα ειδικό βάρος. Όταν μιλούν γι’ αυτήν ακούγονται (κι ας μιλάμε για 60αρηδες ηλικιακά) σαν τους παππούδες μας, οι οποίοι όταν γκρινιάζαμε για την κατάσταση της χώρας ή βιαζόμασταν για κάποιες αλλαγές, θύμιζαν ότι «εμείς έχουμε ζήσει πόλεμο, Κατοχή, Εμφύλιο και ξέρουμε πόσο χαμηλά μπορεί να φτάσει η χώρα». Ηξεραν τι σημαίνει «πάτος» και τραγωδία.
Η Ελλάδα έφτασε ξανά στον πάτο στη δεκαετή μνημονιακή περιπέτεια. Πρακτικά η Ελλάδα χρεοκόπησε το 2011. Επιβίωσε. Παρέμεινε στο ευρώ, βγήκε από τα μνημόνια επί ΣΥΡΙΖΑ το 2018 (που τιμωρήθηκε στις κάλπες για το μνημόνιο, όπως είχε τιμωρηθεί και το ΠΑΣΟΚ το 2012), είναι πια ξανά υπολογίσιμο μέγεθος.
Η Μεταπολίτευση οφείλει να παραχωρήσει τη θέση της σε μια άλλη περίοδο. Η Μεταπολίτευση αποτέλεσε τη λυδία λίθο της σύγχρονης Ελληνικής Δημοκρατίας και ως τέτοια πρέπει να μνημονεύεται: εξ απαλών ονύχων του ελεύθερου ελληνικού κράτους, ουδέποτε ο χώρος βίωσε 50 συναπτά έτη χωρίς πολέμους, δικτατορίες, δολοφονίες πρωθυπουργών και βασιλιάδων και συνταγματικές εκτροπές…
Δημοσιεύτηκε στο 11ο τεύχος της GOVNews Weekly στις 8/3/2024
