Η Ελλάδα, ως κάθε χρόνο, γιόρτασε την επέτειο της Επανάστασης του ’21 με παρελάσεις και δοξολογίες. Μεγαλώνοντας, άπαντες συνειδητοποιούμε αίφνης ότι από παιδιά μας άρεσε πολύ περισσότερο αυτό που αποκαλούσαμε «γιορτή της 25ης Μαρτίου» παρά από την αντίστοιχη της 28ης. Έχετε αναρωτηθεί γιατί;
Μα είναι προφανές: διότι από τα σχολικά βιβλία παρέλασαν όλα τα ονόματα των ηρώων του ’21, όπως και με τα σκίτσα τους. Ελάχιστοι γνωρίζουν το όνομα του Καρλ Κρατσάιζεν, ενός Γερμανού που κάθισε και σκιτσάρισε όσους πρόλαβε τον καιρό του Εικοσιένα. Εξ ου και του Καραϊσκάκη είναι μισό: δεν τον πρόλαβε ζωντανό για να το ολοκληρώσει.
Είναι η ισχύς της «εικόνας» (σε σκίτσο) σε συνδυασμό με τις ιστορίες που, στα μικράτα μας, μας έμοιαζαν όμορφα παραμυθάκια: ο Τουρκοφάγος Νικηταράς, ο ήρωας Παπαφλέσσας, ο στρατηγός Κολοκοτρώνης, ο εμβληματικός Ανδρούτσος, ο μαρτυρικός Διάκος. Θέλαμε στις γιορτές του σχολείου να ντυθούμε σαν κι αυτούς. Όχι τυχαίο.
Αντίθετα, ποια είναι τα ονόματα των ηρώων του αντίστοιχου έπους του 1940; Ποιος αναφέρει τον Αλέξανδρο Παπάγο, τον Φριζή Μαρδοχαίο και τον Κωνσταντίνο Δαβάκη; Ουδείς. Μόνο τον Μεταξά θα σου αναφέρουν – κι αυτός επειδή υποτίθεται είπε το «όχι», μια λέξη που πρακτικά δεν εκστόμισε αλλά βόλεψε την τότε εθνική ανάταση και περηφάνια.
Ας το ξαναδούμε λίγο, διότι το ’21 αδικεί το ’40. Και είναι κρίμα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Το Μανιφέστο» στις 26/3/2024
